Harry Potter Wiki

CZYTAJ WIĘCEJ

Harry Potter Wiki
Nie masz konta?
Zarejestruj się
Advertisement
Zarejestruj się
Harry Potter Wiki
Harry Potter Wiki
10 870
stron
w: Artykuły w edycji, Magia związana ze śmiercią
polski

Śmierć

Edytuj
Klepsydra
Ta strona jest aktualnie edytowana przez użytkowniczkę: BlackAngel92!
W celu zapobiegnięcia wojnom edycyjnym, proszę o nie edytowanie tego artykułu póki nie usunę tego komunikatu.
Można oczywiście edytować drobne błędy interpunkcyjne i ortograficzne (jeśli takie występują).
Ten artykuł ostatnio był edytowany 15 lipca 2024 roku o godzinie 23:46 przez użytkowniczkę: BlackAngel92.
Disambig
Ten artykuł dotyczy zjawiska śmierci. Zobacz też: inne znaczenie tego słowa
Tom Marvolo Riddle
Nie ma nic gorszego niż śmierć, Dumbledore!
Albus Dumbledore
Tak naprawdę, twoja niezdolność zrozumienia, że są rzeczy znacznie gorsze od śmierci, zawsze była jedną z twoich największych słabości...
— rozmowa o śmierci.[źródło]

Śmierć (ang. Death) — koniec życia dla żywego organizmu. Ludzie z technicznego punktu widzenia, definiują śmierć jako trwałe zakończenie aktywności mózgu. Koniec życia była powszechnie uważana za smutne lub nieprzyjemne wydarzenie. Wpływ na to ma przywiązanie żywych do zmarłego, zerwanie więzów społecznych i rodzinnych ze zmarłym. Strach przed śmiercią jest powszechnym zjawiskiem, zaś wiele kultur i religii ma ideę życia pozagrobowego.

Natura[]

„Kiedy patrzymy na śmierć albo ciemność, lękamy się tylko nieznanego, niczego więcej.”
— Albus Dumbledore o lęku wobec śmierci.[źródło]
Fawkes rebirth

Samospalenie się feniksa Faweksa.

Zdefiniowana śmierć w kategorii magicznej, była końcem życia ciała z powodu choroby lub urazu i odejściem duszy.

Śmierć w świecie czarodziejskim różniła się znacznie od śmierci w świecie nie magicznym. Niektóre magiczne stworzenia miały niezwykłe związki ze śmiercią, feniksy i testrale. Nie zostało stworzone żadne zaklęcia, które sprawiłoby, że martwe ciało odpornym na spalanie. Mówiąc o martwych ciałach nie sposób wspomnieć o inferiusach. Śmierć i powiązane z nią wszelkie koncepcje były fundamentalnymi kwestiami magii. Niektóre z kierunków rozwoju magii opierały się na śmierci, jako zasadzie organizującej. Był to główny czynnik napędzający rozwój Czarnej Magii. Znaczenie śmierci było widoczne w nieopisanych prawach magii jako siła dobra.

Śmierć była zjawiskiem trwałym i nieodwracalnym, także w magicznym świecie, jak i poza nim. Mimo iż „ściana” oddzielająca życie od śmierci była mniej szczelna ze względu na magię. Duchy to nic innego jak pozostały trwały ślad po żywych istotach. Portrety zmarłych czarownic i czarodziejów zachowywały ich osobowość i część wspomnień. Potężne przedmioty czy zjawiska magiczne jak: Priori Incantatem, Horkruksy czy Kamień Wskrzeszenia mogły chwilowo przywołać wspomnienia zmarłych pośród żywych.

W Departamencie Tajemnic w Sali Śmierci na podwyższeniu, na które prowadziły kamienne stopnie pośrodku stała starożytna kamienna brama. Była ona przesłonięta czarną, lekko powiewającą zasłoną. Przejście te tworzyło fizyczny portal pomiędzy światem żywych a umarłych. Osoba, która przekroczyła zasłonę, zostawała na zawsze uwięziona w świecie umarłych. Niektórzy ludzie (jak np. Harry Potter czy Luna Lovegood) słyszeli głosy za zasłoną, które pochodziły od najbliższych osób kontaktujących się z nimi. Możliwość słuchania i częstotliwość tych odgłosów zależała od tego, jak dana osoba wierzyła w życie pozagrobowe.

W bardzo rzadkich przypadkach czarodzieje mogli odwiedzić pogranicze życia i śmierci, w stanie zwanym limbo i powrócić do świata żywych.

Manifestacje[]

„Śmierć była przebiegła. Udawała, że gratuluje trzem braciom ich magii i powiedział, że każdy z nich zdobył nagrodę za to, że był na tyle sprytny, by go uniknąć.”

Uważano również, że śmierć może objawiać się w postaci fizycznej. Ponurak, który przybrał postać dużego czarnego psa, był uważany za omen śmierci, przez niektórych czarodziei uważany był nawet za przyczynę śmierci, gdyż osoby, które go zobaczyły umierały 24 godziny później. Jeszcze inni wierzyli, że pies będzie ich prześladował aż do śmierci. Przez dziesięciolecia wróżbici i jasnowidzowie przepowiadali, że ponurak był głównym omenem i objawem śmierci, jednak brakowało im większej interpretacji. Te osoby mogły błędnie zinterpretować czarodzieja będącego animagiem w formie zwierzęcej, w tym przypadku przybrania formy dużego czarnego psa. Przykładem błędnej interpretacji taki był widoczny w przypadku Sybilli Trelawney, która pomyliła zwierzęcą postać Syriusza Blacka z Ponurakiem.

„I tak, najstarszy brat, który miał wojownicze usposobienie, poprosił o różdżkę, której magiczna moc przewyższałaby moc każdej z istniejących różdżek, za pomocą której zwyciężyłby w każdym pojedynku – różdżkę godną czarodzieja, który pokonał Śmierć! (...) Drugi w kolejności starszeństwa brat, który miał złośliwe usposobienie, postanowił jeszcze bardziej upokorzyć Śmierć i poprosił o moc wzywania umarłych spoza grobu. (...) Potem Śmierć zapytała najmłodszego z braci, co by chciał dostać. A był on z nich trzech najskromniejszy, a także najmądrzejszy, więc nie ufał Śmierci. Poprosił o coś, co pozwoliłoby mu odejść z tego miejsca, nie będąc ściganym przez Śmierć. I Śmierć, bardzo niechętnie, wręczyła mu swoją Pelerynę-Niewidkę.”

Innym ukazaniem śmierci była tajemnicza zakapturzona postać, o której jest mowa w jednej z Baśni barda Beedle'a a mianowicie w „Opowieści o trzech braciach”. Tytułowi bracia Peverell napotykają ową postać podczas przekraczania rzeki, która była niebezpieczna, na wyczarowanym przez nich moście. Śmierć pod płaszczykiem podziwu za wyczarowanie mostu obdarowała mężczyzn przedmiotami zgodnie z ich życzeniami, czyli Insygniami Śmierci. Najstarszy otrzymał najpotężniejszą różdżkę, czyli Czarną Różdżkę, średni Kamień Wskrzeszenia, zaś najmłodszy Pelerynę-niewidkę. Śmierć jednak cierpliwie czekała na każdego z mężczyzn, gdyż takie było ich „przeznaczenie”.

Część czarodziei wierzyło, że tajemnicza postać pojawiła się przed trzema braćmi i obdarowała ich niezwykłymi magicznymi przedmiotami. Inni zaś, między innymi Albus Dumbledore, wierzyli zaś, że trzej bracia byli tak potężnymi czarodziejami, że sami stworzyli owe Insygnia Śmierci. Może to także oznaczać, że Antioch, Kadmis i Ignotus spotkali pewną manifestację śmierci podczas procesu tworzenia przedmiotów. Cała historia opowiedziana przez barda Beedle'a jest przedstawiona jako czarodziejska baśń, więc spotkanie braci ze Śmiercią mogło być po prostu zamysłem artystycznym.

Niezależnie od prawdy, śmierć wydawała się mieć także szlachetną stronę. Zaobserwować ten fakt można było w przypadku tak szanowanych osób, jak Lily Potter czy Albus Dumbledore. Dyrektor Dumbledore dobrowolnie poświęcił się i zaaranżował własną śmierć z rąk swojego bliskiego przyjaciela Severusa Snape'a. Ten ryzykowny plan, był tak skonstruowany, aby pomóc Snape'owi potajemnie walczyć z Lordem Voldemortem, jako podwójny agent, podczas Drugiej Wojny Czarodziejów. 31 października 1981 roku Lily poświęciła swoje życie, aby chronić życie swojego małego syna Harry'ego i obronić go przed Czarnym Panem. Zamorodwanie kobiety przez czarnoksiężnika spowodowało, że Harry Potter zaczął być ochraniany bardzo starą magią, miłością swojej matki.

Ochrona Harry'ego podczas bitwy o Hogwart, została przez niego przekazana przyjaciołom i wszystkim obrońcom szkoły, kiedy dobrowolnie poświęcił się Czarnemu Panu w Zakazanym Lesie. Wcześniej młody Gryfon, dokładnie 24 czerwca 1995 roku, nie umarł podczas rytuału odzyskania ciała przez Lorda Voldemorta, co tylko związało ich wspólne losy. Dowodem szlachetniejszej strony śmierci był fakt wyglądu widm honorowych osób, które cierpiały za życia, takich jak Remus Lupin, Syriusz Black czy Albus Dumbledore. Wygląd tych osób poprawił się po ich śmierci, gdy wkroczyły do zaświatów. Śmierć sprawiła, że Syriusz i Remus ponownie zjednoczyli się ze swoimi najlepszymi przyjaciółmi, Lily i Jamesem Potterami w zaświatach. Rodzice Harry'ego przeszli przez spiralę życia po tym, jak zostali zamordowani przez Voldemorta.

Śmierć u różnych gatunków[]

Ludzie[]

„Zielone światło wypełnia mały przedpokój, oświetla wózek dziecięcy popchnięty na ścianę, poręcze schodów lśnią jak pochodnie, James Potter pada jak marionetka, której sznurki ktoś poprzecinał...”
— Lord Voldemort mordujący Jamesa Pottera za pomocą zaklęcia Niewybaczalnego[źródło]
MorderstwoPettigrew

Scena morderstwa z gry LEGO Harry Potter: Lata 1−4.

Mugole mogli i umierali od magii, zazwyczaj od zaklęć, zwykle uzywanych celowo przez czarownice i czarodziejów. Biorąc wszystko pod uwagę, w świecie mugolskim istniała znacznie wyraźniej wytyczona i nieprzenikniona granica pomiędzy życiem a śmiercią (lub „poza”), niż w świecie czarodziejskim.

Śmierć ma kluczowe znaczenie w magii, gdyż odegrała ona bardzo ważną rolę w życiu czarownic i czarodziejów: osobistą, społeczna czy moralną. Dzięki ochronie zapewnianej przez ich wrodzoną i celowo używaną magię, czarodzieje mogą powstrzymać śmierć od sił przyziemnych, niemagicznych, bądź niemagicznych chorób i zaburzeń, czy przypadkowych zderzeń, utonięć, upadków itp.

Wiele czarownic i czarodziejów dożywało niezwykle zaawansowanego wieku (w porównaniu z mugolskimi standartami), zaś niektórzy jak Armando Dippet czy Nicolas Flamel zyli przez stulecia. Magiczny świat zawiera także zagrożenia, jakich mugole nie spotykają w swoim świecie, jak klątwy i niebezpieczne magiczne stworzenia.

Podczas Pierwszej i Drugiej Wojny Czarodziejów śmierć w wyniku przemocy była stosunkowo powszechna. Jednak nie jest wiadome czy w czasach pokoju, nie miało to miejsca.

Magiczne stworzenia inne niż ludzie[]

Wszystkie żywe istoty posiadające magiczne moce, podobnie jak te bez nich, umierały. Wyjątkiem są feniksy, które ulegają samospaleniu ze starości lub pod wpływem śmiercionośnej siły, a chwilę później odradzają się na stosie własnych popiołów (w ten sposób są stworzeniami z ciągłym, indywidualnym organizmem, w pewnym sensie nieśmiertelnym).

Feniksy były potężnym symbolem cyklu życia i śmierci oraz sensu, w jakim jednostka może żyć dalej. Nazwa stworzenia był została uzyta w nazwie organizacji Zakonu Feniksa, która była diametralnie przeciwna poglądom Śmierciożerców. Ta głęboka moc może być również powodem, dla którego pióra ogona ptaków były używane jako rdzenie różdżek: Toma Riddle'a czy Harry'ego Pottera.

Spośród magicznych stworzeń, aż kolejne 4 gatunki miały interesujący związek ze śmiercią: Testrale, bazyliszki, mandragory i dementorzy. Testrale, bardzo rzadkie stworzenia przypominające skórzaste konie z dużymi skrzydłami, jak u nietoperza, były niewidoczne dla wszystkich czarownic i czarodzejów (i być może innych żywych stworzeń),z wyjątkiem osób, które były świadkami śmierci. Bazyliszek, olbrzymi wąż, który zabijał każdą żywą istotę, z którą nawiązał bezpośredni kontakt wzrokowy. Mandragory były magicznymi roślinami, których krzyki zabijały każdego, kto je usłyszał jak już były dojrzałe.

Dementorzy najbardziej przerażające ze stworzeń, którzy żywią się, wysysając szczęście i dobre uczucia z otoczenia, a także są w stanie wyssać duszę żywej istoty za pomocą pocałunku dementora. Nie były one do końca zywymi istotami, które nie mogły umrzeć ani zostać zabite. Jedynym sposobem na odparcie ich było zaklęcie patronusa, które było jedyną znaną obroną przed tymi stworzeniami. Wyssanie duszy z ciała ofiary lub osoby skazanej na karę przed śmiercią cielesną pozwalało utrzymać ciało przy życiu. Ciało bez duszy mogło dalej funkcjonować, jednak to była tylko „pusta skorupa”, zaś śmierć fizyczna następowała jakiś czas później. O duszy mówi się, że jest nieśmiertelna, ale nie jest wiadome czy akt „wyssania” duszy z ciała przez dementora uszkadzał ją w jakikolwiek sposób, czy po prostu wyciągnął ją „poza” świat żywy wcześniej, niż to było oczekiwane.

Nieożywione czujące istoty[]

Duchy[]

„Duch, jak chyba wszyscy już wiecie, to odcisk duszy, która opuściła ciało, w naszym materialnym świecie... a więc, oczywiście, jak mądrze mówi nam Potter, jest PRZEZROCZYSTY.”
— Severus Snape wyjaśniający, czym jest duch.[źródło]
Deathday Party Pottermore

Duchy to pozostałości po żywych osobach, które pozostały celowo lub przypadkowo w świecie żywych. Były to „odciski” dusz zmarłych wiedźm czy czarodziejów. Wykazywały osobowość, emocje i działanie istot posiadających duszę. Były one widoczne dla żywych istot, bez problemu porozumiewały się za pomocą mowy. Duchy także unoszą się w powietrzu i mogły manipulować płynami.

Mogły uczestniczyć w wydarzeniach żywych, służąc jako posłańcy lub poprzez rozpraszanie, jednak nie mogły wpływać na świat fizyczny na wiele innych sposobów. Wydawało się również, że jakaś moc ogranicza je do wybranych miejsc — duchy Hogwartu nie mogły opuścić zamku, a Marta Warren opisała, że została zmuszona do powrotu do zamku, gdy próbowała podążać za Oliwią Hornby. Dokładny mechanizm, dzięki któremu wiedźma lub czarodziej stawały się duchem, jest niejasna, ale dwie opisane przyczyny to strach lub niechęć do przekroczenia bariery życia i śmierci oraz determinacja, by nawiedzać kogoś, kto pozostał przy życiu.

Niektóre duchy wyznały, że żałują swojego statusu: po śmierci nie wiedziały nic o życiu pozagrobowym. Myśleli, że to będzie bardziej naturalnym i wygodnym miejscem do zamieszkania dla ich duszy. Stawanie się duchem było czymś w rodzaju odchylenia od normalnego procesu śmierci, podczas którego ciało umierało, które dusza opuszczała i ruszała „dalej”.

Zobacz także[]

Za kulisami[]

Komentarze autora[]

„Do you absolutely have a sense of how evil it is to take another person’s life? Yes, I think in my book you do. I think you do. I think you see that is a horrific thing. I have enormous respect for human life. I do not think that you would read… the deaths in [my books] and think, yeah, well, he’s gone, off we go. Not at all. I think it’s very clear where my sympathies lie. And here we are dealing with someone, I’m dealing with a villain who does hold human life incredibly cheap. That’s how it happens: one squeeze of the trigger. Gone. Forever. That’s evil. It’s a terrible, terrible thing...”
— J.K. Rowling

„Czy masz całkowicie poczucie, jak złe jest odebranie życia drugiej osobie? Tak, myślę, że w mojej książce tak. Myśle że robisz. Myślę, że widzisz, że to straszna rzecz. Mam ogromny szacunek do życia ludzkiego. Nie sądzę, że przeczytałbyś… śmierć w [moich książkach] i pomyślał: tak, cóż, jego już nie ma, zaczynamy. Zupełnie nie. Myślę, że bardzo wyraźnie widać, gdzie leży moja sympatia. I tutaj mamy do czynienia z kimś, ja mam do czynienia ze złoczyńcą, który naprawdę ceni ludzkie życie za niewiarygodną cenę. Tak to się dzieje: jedno naciśnięcie spustu. Stracony. Na zawsze. To zło. To straszna, straszna rzecz...”
— J.K. Rowling

„Death is just life's next big adventure.”
— J.K. Rowling

„Śmierć to po prostu kolejna wielka przygoda życia.”
— J.K. Rowling

„It is not about striving for immortality, but about accepting mortality.”
— J. K. Rowling o zostaniu Panem Śmierci

„Nie chodzi tu o dążenie do nieśmiertelności, ale o akceptację śmiertelności.”
— J. K. Rowling o zostaniu Panem Śmierci

Występowanie[]

Przypisy

Deutsch English Español 日本語 Português do Brasil
Treści społeczności są dostępne na podstawie licencji CC-BY-SA, o ile nie zaznaczono inaczej.
Advertisement

Fan Feed

More Harry Potter Wiki