Harry Potter Wiki

CZYTAJ WIĘCEJ

Harry Potter Wiki
Advertisement
Harry Potter Wiki

Joanne Kathleen Rowling (właśc. Joanne Murray; ur. 31 lipca 1965 r. w Anglii) — autorka serii o dorastającym czarodzieju, Harrym Potterze. Napisała także dodatkowe książki z uniwersum Harry'ego Pottera, takie jak Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć, czy Quidditch przez wieki.

Biografia[]

Wczesne lata życia[]

Joanne Rowling urodziła się 31 lipca 1965 roku jako córka Petera i Anny Rowlingów w Cottage Hospital w miejscowości Chipping Sodbury, gdzie później zamieszkała rodzina. Ojciec zdobył posadę inżyniera w fabryce w pobliskim Bristolu, natomiast matka została w domu, aby zajmować się Joanne i jej młodszą siostrą, Dianne, urodzoną 28 czerwca 1967 roku. Wśród przyjaciół rodziny jest rodzina Potterów. Rok później rodzina przeniosła się do Winterbourne, gdzie Joanne po raz pierwszy odkryła magiczny świat książek i wymyślała swoje własne historie w ogrodzie przy domu. Pierwsze opowiadanie Rowling nosiło nazwę „Rabbit”, czyli „Królik”. Joanne napisała je w wieku sześciu lat. Była już wtedy uczennicą szkoły podstawowej St. Michael's Church of England.

Church Cottage, Tutshill

Dom rodzinny Jo w Tutshill

W 1974 roku rodzina Rowling przeniosła się do starego, kamiennego domu w Tutshill. Z miejscowości tej pochodziła wymyślona w przyszłości drużyna quidditcha Tajfuny z Tutshill. Dom stał na granicy z Walią, w pobliżu Forest of Dean, który stał się pierwowzorem Zakazanego Lasu, a w siódmej części był jednym z miejsc jakie trio odwiedziło w poszukiwaniu horkruksów.

Pierwszy dzień w Tutshill Church of England we wrześniu 1974 roku zakończył się umieszczeniem Rowling w mniej zdolnej klasie po słabym napisaniu testu diagnozującego. Joanne szybko jednak nadrobiła zaległości, ale awans ten kosztował ją rozsadzenie jej z najlepszą przyjaciółką. Nauczycielką była pani Sylvia Morgan, surowa i onieśmielająca kobieta, która przerażała małą Joanne. Sama pisarka mówiła o sobie, że była typowym przykładem mola książkowego: „niska, przysadzista, w mocnych okularach z ubezpieczenia zdrowotnego, całkowicie pogrążona w świecie marzeń”. W 1975 roku Rowling została skautem i wstąpiła do Second Tidenham (St. Mary) Brownie Pack.

Joanne uczęszczała do szkoły średniej Wyedean Comprehensive w Sodbury. Towarzyszyła jej tam matka, która po latach pełnienia funkcji gospodyni domowej, dostała tam pracę jako technik laboratoryjny. Młoda Joanne w tej właśnie szkole usłyszała od nauczyciela chemii po raz pierwszy o Kamieniu Filozoficznym, tak dobrze znanym fanom Harry'ego. Na przerwach jednak nie było już tak dobrze. Joanne była wielokrotnie zastraszana, a nawet bita. Bała się, dlatego wołała spędzać pauzy w lekcjach w laboratorium.

Osobistą bohaterką J.K. Rowling została Jessica Mitford, pisarka. Joanne lubiła także m.in. Johna Tolkiena oraz Jane Austen. Słuchała muzyki pop – szczególnie zespołów The Smiths i Siouxsie Sioux. Jeszcze na studiach tapirowała sobie włosy i podkreślała brwi kredką na znak przynależności do popkultury.

Czasy młodzieńcze i choroba matki[]

Rowling j k photograph

Widmo choroby matki, Anne Rowling można było zauważyć już w 1978 roku, kiedy kobiecie drżały ręce, jednak przelotne objawy, spotykały się z lekceważeniem. Kiedy Joanne miała piętnaście lat, u matki zdiagnozowano stwardnienie rozsiane, spowodowane brakiem mieliny. Anne traciła kontrolę nad swoim własnym ciałem, tłukła menzurki w pracy i w rezultacie musiała z niej zrezygnować. W jednym z późniejszych wywiadów, Rowling stwierdziła, że jej matka musiała w pewnym momencie choroby czołgać się po schodach, później używać balkonika, a następnie wózka inwalidzkiego. Choroba postępowała, a poruszanie się sprawiało Anne coraz większy problem.

Rowling była bardzo przygnębiona ową sytuacją. Pocieszeniem okazał się nowy uczeń w jej szkole, Sean Harris, który stał się wielkim przyjacielem Joanne. Przyjeżdżał pod jej dom swoim niebieskim fordem anglią, który później jako latający trafił na karty Harry'ego Pottera i zabierał nastoletnią Rowling na koncerty i do pubu.

Dzięki osiągnięciom szkolnym, Joanne Rowling została przewodniczącą szkoły. Jej oceny były wystarczające, aby przyjąć ją na językowe studia w Oxfordzie, jednak ostatecznie nie dostała tam miejsca; nauczyciele twierdzili, że to przez uprzedzenie w stosunku do uczniów szkół państwowych. Rowling wybrała więc uczelnie w Exeter. Joanne określana była jako nerwowa i niepewna studentka przez wykładowców, jednakże wśród kolegów i koleżanek była bardziej lubiana i rzekomo dosyć atrakcyjna. Sama postawiła na zabawę, a nie naukę do tego stopnia, że nie mogła podejść do egzaminu na trzecim roku. Na trzecim roku, Rowling uczyła się w Paryżu. Mieszkała wówczas w mieszkaniu z Rosjanką, Włochem i Hiszpanką. Przeczytała również wówczas „Opowieść o dwóch miastach” Charlesa Dickensa, którą była bardzo zachwycona. W 1987 roku Joanne uzyskuje dyplom z języka francuskiego i filologii klasycznej.

Śmierć matki i pierwsze myśli o książce[]

Joanne podejmowała się różnych tymczasowych prac m.in. w Amnesty International jako dwujęzyczna sekretarka i w Izbie Handlowej w Manchesterze. Zamieszkała w Clapham w Londynie. Szczególnie ważny dla jej życia jest rok 1990. Latem, podczas podróży powrotnej z Manchesteru od swojego ówczesnego chłopaka, w głowie Rowling zaświtał pomysł o Harrym i szkole czarodziejów. Sama pisarka mówiła w przyszłości, że żadna idea nie wywołała u niej takiego podniecenia jak ta wówczas. Pod koniec podróży miała już większość fabuły Kamienia Filozoficznego. Rowling była już wtedy po swoich pierwszych literackich szlifach. Pracowała nad dwiema książkami dla dorosłych, jednak nie zostały one wydane. 30 grudnia 1990 roku natomiast zmarła po walce ze stwardnieniem rozsianym Anne. Śmierć matki wywołała wielki wstrząs u Rowling, a sześć miesięcy później rozpadł się jej związek, przeniosła się więc do hotelu, a następnie wyjechała z kraju.

Wyjazd do Portugalii i pierwsze małżeństwo[]

W 1991 roku Joanne Rowling przyjęła posadę nauczyciela języka angielskiego w Encounter English School w Porto. Zamieszkała z Aine Kiely pochodzącą z Cork oraz z Angielką Jill Prewett (zapewne stąd pomysł na Molly, Fabiana i Gideona Prewett). Po pracy wszystkie trzy znikały w Swingu, największym w mieście klubie nocnym. Joanne w wolnych chwilach lubiła siedzieć w kawiarniach i ręcznie spisywać pierwsze szkice opowieści o młodym czarodzieju. Maria Ines Augiar, dyrektorka szkoły, w której pracowała Rowling, wspomina ją jako „desperacko szukającej miłości niespokojną i nerwową” osobę. 

W Portugalii poznała Jorge'a Arantesa, portugalskiego dziennikarza telewizyjnego. Zakochała się w nim, a on w niej i zaczęli być parą. Kilka miesięcy po rozpoczęciu związku, Joanne zaszła w ciążę, a Jorge tymczasem musiał opuścić dom na służbę wojskową. Rowling przeniosła się do matki Arantesa przy Duque de Saldanha i tam czekała na powrót chłopaka. Joanne poroniła, jednak rozczarowanie zbliżyło kochanków i Jorge oświadczył się Rowling 28 sierpnia 1992 roku, a pisarka zdecydowała się oświadczyny przyjąć.

Małżeństwo okazało się jednak nieudane i autorka będzie źle je wspominać do końca życia. Według Marii Ines już tuż przed ślubem Arantes podczas kłótni pchnął Rowling gwałtownie, tak, że ta się rozpłakała. 16 października 1992 roku ślub się odbył, a data ta później użyta była w więźniu Azkabanu jako dzień, w którym stanie się coś, czego Lavender się bardzo boi. Chodziło wówczas co ciekawe o 16 października 1993 roku, czyli zaledwie rok później. Ceremonia ślubna odbyła się w Urzędzie Stanu Cywilnego w Porto. W uroczystości nie wziął udziału ojciec Rowling. Po trzech latach od śmierci Anne, związał się z swoją sekretarką i zarówno Joanne jak i Dianne miały do niego o to żal, co stało się barierą w ich relacjach. 

Małżonkowie nie żyli dobrze. Rowling zaczęła chudnąć po wielu kłótniach z mężem, jednak wkrótce znowu przybrała na wadze, ponieważ okazało się, że znowu jest w ciąży. 27 lipca 1993 roku na świat przyszła Jessica Isobel, nazwana tak na cześć Jessiki Mitford. Przyjaciele namawiali Rowling, aby porzuciła męża, ta jednak trwała w swoim związku, jednak niedługo. Sama Joanne nigdy nie mówiła o swoim związku, jednak sam Arantes przyznał się, że 17 listopada 1993 roku spoliczkował ją bardzo mocno. Prawdopodobnie nie był to jednorazowy występ. Po tym wydarzeniu, Rowling wróciła do domu Arantesa z policją, aby wziąć od niego malutką Jessikę i ukrywała się z dzieckiem u przyjaciół, których Arantes nie znał. W grudniu 1993 roku Rowling z Jessicą przeniosły się do domu Dianne w Edynburgu w Szkocji. Wracając do swojego kraju, Rowling wzięła też trzy pierwsze rozdziały Harry'ego Pottera.

Życie w Edynburgu i rozwód z mężem[]

JK-Rowling 1002500c

Joanne pozostała w konflikcie ze swoim ojcem, który poślubił swoją sekretarkę, Janet Gallivan, dlatego skorzystała z gościnności siostry, Dianne, która razem ze swoim mężem, Rogerem Moore'em zamieszkiwała w Edynburgu przy Marchmont Road. Nie mogło tak jednak pozostać na zawsze, dlatego Rowling przeprowadziła się do socjalnego mieszkania przy Gardner's Crescent 28. Czas ten był dla pisarki wyjątkowo trudny. Utrzymywała siebie oraz swoją córeczkę z zasiłku. Kobieta popadła w depresję i z trudem wiązała koniec z końcem. Wkrótce jej stary przyjaciel, Sean Harris udzielił Rowling pożyczki w wysokości 600 funtów, które pisarka przeznaczyła na przeprowadzkę do mieszkania na South Lorne Place, ponieważ nie cierpiała swojego starego domu.

W marcu 1994 roku Wielką Brytanię odwiedził Jorge Arantes, aby odszukać żonę i córkę. Mężczyzna zaczął brać narkotyki. Rowling bała się swojego męża, dlatego wystąpiła do sądu, który nałożył zakaz zbliżania się Arantesa do Joanne. Jorge wrócił do Porto, a Joanne w sierpniu 1994 roku złożyła pozew o rozwód.

Powrót do pisarstwa[]

Rozwód z mężem, samotne macierzyństwo i bieda były bardzo trudne, jednak Rowling postanowiła rozpocząć terapię i wznowiła pisanie pierwszej części Harry'ego Pottera. Joanne regularnie chodziło do kawiarni Nicholson's, która należała do jej szwagra. Było to miejsce, które do dziś kojarzone jest z wstępnymi pracami Rowling, kiedy w wolnych chwilach przychodziła tam, aby na długie godziny pogrążyć się w kreowaniu magicznego świata przy filiżance kawy. Kolejnym takim miejscem jest Elephant House przy moście Jerzego IV, gdzie przy oknie, przy którym najczęściej przesiadywała jest tabliczka informacyjna z propozycją, aby odwiedzający nasycił się atmosferą tego miejsca, gdzie powstawał Kamień Filozoficzny.

Pisanie jednak szło bardzo wolno, ponieważ Rowling pisała ręcznie, a potem przepisywała tekst na starej maszynie. W międzyczasie musiała szukać pracy. Została sekretarką na kilka godzin, jednak szukała zajęcia na cały etat. Zaczęła więc znów studiować języki nowożytne na Moray House, obecnie wydział Uniwersytetu w Edynburgu. W sierpniu 1995 roku, po kolejnej pomocy finansowej Seana Harrisa Rowling znów została studentką. Grono pedagogiczne szkół, w których uczyła w ramach praktyk wspomina ją jako bystrą i dobrze zorganizowaną. W czerwcu 1996 roku Rowling zakończyła studia.

Wydanie Kamienia Filozoficznego[]

Joanne Rowling zajęła się w 1996 roku szukaniem agenta wydawniczego do Kamienia Filozoficznego, którego rękopis był już ukończony. Pierwsze podejście skończyło się odmową, jednak ofertę przyjął po namowach Bryony Evans i Fleur Howle, które przeczytały trzy pierwsze rozdziały książki, Christopher Little. Agent ten wysłał oferty do dwunastu wydawnictw. Większość wydawnictw odrzuciło ofertę, ponieważ sądziło, że książka, w której na początku umierają rodzice głównego bohatera, będzie nieodpowiednia dla czytelników (zapewne żałują tej decyzji do dzisiaj). Pewne zainteresowanie wykazało Harper Collins, jednak książkę oficjalnie wydało wydawnictwo Bloomsbury wypłacając zaliczkę w wysokości 1500 funtów.

Rowling tymczasem napisała do Szkockiej Rady Artystycznej z prośbą o wyznaczenie stypendium. Dostała osiem tysięcy funtów, które pozwoliło zakupić jej komputer i w szybszym tempie zakończyć pracę nad drugą częścią, czyli Harry Potter i Komnata Tajemnic. Barry Cunningham, szef działu literatury dziecięcej w Bloomsbury, dzisiaj znany jako „odkrywca Harry'ego Pottera”, na lunchu z Rowling stwierdził, że nie zarobi ona zbyt dużo na książce dziecięcej, jednak dla pisarki już samo wydanie jej dzieła było spełnieniem marzeń.

26 czerwca 1997 roku Harry Potter and Kamień Filozoficzny miał swoją oficjalną premierę w Wielkiej Brytanii. Początkowo został wydany w liczbie 1000 egzemplarzy, z czego 500 zostało rozesłanych do bibliotek. Pięć miesięcy później książce została przyznana pierwsza nagroda – Nestle Smarties Book Prize, a w lutym 1998 roku Kamień Filozoficzny został odznaczony Książką Dziecięcą Roku przez British Book Awards. Popyt na Harry'ego jednak cały czas rósł, pod koniec roku w Wielkiej Brytanii sprzedano 70 tysięcy egzemplarzy. 

Na początku 1998 roku, Arthur Levine z amerykańskiego wydawnictwa Scholastic na Targach Książki w Bolonii wykupił prawa do amerykańskiego wydania książki za 100 tysięcy dolarów, co było niebywałą ceną jak na książkę dziecięcą. Rowling powiedziała, że prawie umarła, kiedy się o tym dowiedziała. W październiku 1998 roku książka została wydana w USA pod innym tytułem – Harry Potter and the Sorcerer's Stone. Joanne powiedziała, że walczyłaby z tym, gdyby miała wtedy większą pozycję – nadal jednak mimo rosnącego zainteresowania jej książką nie miała wpływu na decyzje amerykańskich wydawców, którzy stwierdzili, że taki tytuł będzie lepszy. Za 100 tysięcy uzyskane od Scholastica, Rowling przeprowadziła się Hazelbank Terrace 19 w Edynburgu.

Harry Potter i Kamień Filozoficzny okazał się wielkim sukcesem, szybko trafiła na listę bestsellerów. Trafił szczególnie do młodszej części odbiorców zafascynowanych losami jedenastoletniego czarodzieja. Tłumaczony był na wiele języków – w 2000 roku ukazał się w Polsce.

Sukces Pottera[]

Jk-rowling Aberdeen

W lipcu 1998 roku ukazała się Harry Potter i Komnata Tajemnic, a w grudniu 1999 roku Harry Potter i więzień Azkabanu. Obie książki wygrały nagrodę Nestle Smarties Book Prize, co czyni je jedyną serią, która trzy razy z rzędu zdobyła to wyróżnienie. Nominowana była również czwarta część, jednak Rowling wycofała ją, aby dać szansę innym książkom. Zainteresowanie cały czas wzrastało, tysiące dzieci pragnęły zdobyć autograf Rowling na autorskich spotkaniach. Na Wyspach Brytyjskich, w Stanach Zjednoczonych i stopniowo na kontynencie rozpoczynała się Potteromania. Rowling nadal była spięta w relacjach z dorosłymi, niepewna w czasie udzielania wywiadów, jednak uwielbiała wizyty w szkołach oraz udział w imprezach z udziałem dzieci.

Harry Potter i Czara Ognia została wydana jednocześnie w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych 8 lipca 2000 roku. W obu tych krajach, książka pobiła wszelkie rekordy popularności. W pierwszym dniu sprzedaży w Wielkiej Brytanii rozeszło się 372 775 książek, czyli tyle ile w pierwszym roku sprzedaży więźnia Azkabanu. W USA natomiast w ciągu 48 godzin od premiery sprzedano 3 miliony egzemplarzy.

16 listopada 2001 roku wyszedł pierwszy film z serii Harry Potter zrealizowany przez Warner Bros. Główną rolę zagrał Daniel Radcliffe. Film okazał się wielkim sukcesem kinowym, więc szybko rozpoczęto przygotowywania do kolejnych produkcji. Film podkręcił tylko atmosferę Potteromanii. Przygodami młodego czarodzieja żył już właściwie cały anglojęzyczny i nie tylko świat. Potteromania również przybyła do Polski, jednak nie była ona tak potężna jak to miało miejsce na Wyspach i w USA.

Z biegiem lat pojawiały się kolejne części Harry'ego Pottera. Rowling doskonaliła przez cały czas swój warsztat pisarski. Po trzecim tomie, książki stały się dłuższe oraz stopniowo coraz bardziej dorosłe – podobnie jak coraz bardziej dorosły był Harry. Joanne doskonale przeszła z opisywania świata oczami dziecka, do jego wyglądu z perspektywy nastolatka, czy na końcu osoby prawie dorosłej. Z Harrym Potterem dorastały miliony dzieci na całym świecie, na książkowe i filmowe premiery ustawiały się całe tłumy chętnych.

Między czwartą a piątą książką była bardzo duża różnica trzech lat. Luka ta doprowadziła do spekulacji, czy aby Rowling nie wpadła w kryzys twórczy. Tworzenie książki zajęło jednak tak dużo czasu przez nagromadzenie w niej mnóstwa nowych wątków: Zakonu Feniksa, pierwszej miłości Harry'ego, początku drugiej wojny itd., co razem daje aż ponad 900 stronicową powieść – Harry Potter i Zakon Feniksa wydaną 21 czerwca 2003 roku.

Kolejna, szósta książka – Harry Potter i Książę Półkrwi wydana została w dniu 16 lipca 2005 roku. Tak samo jak poprzedniczki cieszyła się ogromną popularnością – w ciągu pierwszych 24 godzin sprzedano dziewięć milionów egzemplarzy. Szósta część została uhonorowana Książką Roku przez British Book Awards.

Premierze siódmej części – Harry Potter i Insygnia Śmierci, towarzyszyły wielkie emocje. Media podawały, że autorka skończyła pracę nad książką 11 stycznia 2006 roku, premiera odbyła się 21 lipca. Siódma część podniosła jeszcze bardziej rekord serii – w ciągu doby sprzedano 11 milionów egzemplarzy w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych.

Podsumowując, seria Harry Potter jest obecnie jedną z najpopularniejszych książek na świecie. Ostatnie cztery tomy zajmują cztery pierwsze miejsca w rankingu szybkości sprzedawania książek po premierze. Wartość Harry'ego Pottera materialna szacowana jest na 15 miliardów dolarów amerykańskich, jednak wartość duchowa – jest znacznie wyższa. Dzieci i młodzież z całego świata dorastała z Harrym czekając na kolejne tomy i zagłębiając się w książkach na temat cudownego, czarodziejskiego świata. Seria ta dzisiaj jest dla wielu osób bardzo sentymentalna, lecz nadal bardzo poczytna mimo upływającego czasu.

Sukces finansowy[]

Harry Potter, oprócz zapewnienia pani Rowling sławy, dał jej też mnóstwo pieniędzy, które śmiało wydawała – i wydaje – na cele charytatywne. W 2004 roku „Forbes” uplasował Rowling na 1052 miejscu w rankingu najbogatszych ludzi na świecie i zaznaczył, że pisarka została pierwszą miliarderką, która osiągnęła swój status materialny przez pisania książek. W 2012 roku Joanne zniknęła jednak z listy po przekazaniu 180 milionów dolarów amerykańskich na charytatywne cele i gigantyczny podatek od dochodów.

W 2001 roku Rowling zakupiła XIX-wieczną nieruchomość, Killiehassie nad rzeką Tay w pobliżu Aberfeldy, Perth and Kinross. Posiada też georgiański apartament za 4,5 miliona funtów w Kensington w zachodnim Londynie.

Życie prywatne w Potteromanii[]

26 grudnia 2001 roku Rowling wyszła za mąż za Neila Michaela Murraya, anestezjologa. Ich pierwsze dziecko, syn David Gordon Rowling Murray urodził się 24 marca 2003 roku. Niedługo później Rowling zaczęła pisać Księcia Półkrwi, ale przerwała pracę, aby zaopiekować się synkiem w okresie jego wczesnego dzieciństwa.

Rowling jest przyjaciółką Sary Brown, żony premiera Gordona Browna. Złączyły je wspólne cele w organizacjach charytatywnych. Kiedy Sarah rodziła swoje pierwszej dziecko, Frasera w 2003 roku, Joanne była jedną z pierwszych osób, które pojawiły się w szpitalu. Młodsze dziecko Rowling, córka Mackenzie przyszła na świat 23 stycznia 2005 roku. Mama zadedykowała jej szósty tom.

Przyszłość Harry'ego Pottera[]

Rowling

Działalność charytatywna[]

Joanne Rowling znana jest z szerokiej działalności charytatywnej. Pisarka wie, że kiedyś sama znajdowała się w bardzo trudnej sytuacji, dlatego teraz dzieli się gigantycznymi pieniędzmi z ubogimi i chorymi. Joanne przez charytatywne „wydatki” zniknęła z listy miliarderek.

  • W 2000 roku Joanne Rowling ustanowiła organizację Volant, która wykorzystuje swój roczny budżet 5 miliardów na zwalczanie ubóstwa i nierówności społecznych.
  • W 2001 roku Joanne napisała Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć oraz Quidditch przez wieki, a wszystkie zyski – prawie 16 milionów funtów przekazała fundacji, która zajmuje się szeroko rozumianą pomocą w Wielkiej Brytanii i Afryce – Comic Relief.
  • W 2005 roku pisarka razem z Emmą Nicholson założyła Children's Hihg Level Group (obecnie Lumos). W 2007 roku Rowling przekazała organizacji 2 miliony funtów, jakie zarobiła ze sprzedaży Baśni barda Beedle'a, natomiast w listopadzie 2013 cały zysk z książeczki – 19 milionów funtów.
  • Joanne Rowling wystąpiła na ceremonii otwarcia XXX Igrzysk Olimpijskich w Londynie w 2012 roku. W części związanej z literaturą angielską dziecięcą czytała cytat z Piotrusia Pana w hołdzie dla Great Ormond Street Hospital for Children, a na scenie czarodziejki pokonywały wielką replikę Lorda Voldemorta.
  • Matka Joanne, Anna w 1990 zmarła na stwardnienia rozsiane. Po odniesieniu sukcesu, jej córka zaczęła przekazywać znaczne sumy na organizację lepszego leczenia tej choroby w Wielkiej Brytanii. W 2006 roku sfinansowała budowę centrum leczenia stwardnienia rozsianego na Uniwersytecie w Edynburgu, na który w 2010 roku przekazała kolejne 10 milionów funtów. Instytucja została nazwana imieniem Anne Rowling.
  • W 2008 roku Joanne napisała Prequel Harry Potter, całe zyski z tej krótkiej publikacji przekazane zostały również na cele charytatywne.
  • 1. i 2. sierpnia 2006 roku Rowling wraz ze Stephenem Kingiem i Johnem Irvingiem głośno czytała w nowojorskim Radio City. Zyski zostały przeznaczone na Fundację Haven i NGO Médecins Sans Frontières.
  • Rowling przekazała wszystkie zyski ze sprzedaży „Wołania kukułki” na Army Benevolent Fund. Pisarka stwierdziła, że nie miała tego początkowo w planach, bo nie sądziła, że książka stanie się bestsellerem (Joanne próbowała zakryć się pseudonimem – Robert Galbraith, ale do mediów dotarła ta informacja).

Polityka, poglądy, religia[]

W 2008 roku Joanne poparła głośno premiera Gordona Browna, pozostawała także później przeciwniczką polityczną Davida Camerona.

W 2014 roku Joanne jako mieszkanka Szkocji, uprawniona była do głosowania w referendum niepodległościowym. Prowadziła ona silną kampanię popierającą pozostanie przy Wielkiej Brytanii, podarowała na ten cel nawet milion funtów odpowiednim instytucjom. Krytykowała niektórych, najradykalniejszych nacjonalistów porównując ich do śmierciożerców z powodu ich manii na punkcie „czystości krwi”.

Joanne w wielu swoich wypowiedziach popularyzuje tolerancję – gorąco wspiera dążenia do społecznej równości dla homoseksualistów.

Pani Rowling nie jest religijną osobą, jednak w wielu wywiadach potwierdziła, że wierzy w Boga, ale nie w magię. Została wychowana w kościele anglikańskich i była nawet osobą praktykującą religię, obecnie należy do kościoła szkockiego.

Twórczości Rowling wywołuje liczne kontrowersje wśród środowisk religijnych. Niektórzy przedstawiciele środowisk chrześcijańskich zarzucają cyklowi propagowanie magii, czy satanizmu. Identyczne stanowisko prezentują również środowiska muzułmańskie. W Polsce tego rodzaju krytykę stosował (obecnie były) ksiądz Natanek, który porównywał książkę do używek takich jak narkotyki, papierosy czy alkohol. W 2019 roku w jednej z gdańskich parafii miała miejsce kontrowersyjna akcja spalenia przedmiotów, które wedle parafian „przynoszą złą moc”. Wśród nich znalazły się książki z serii Harry Potter. Joanne Rowling jednak zawsze zaznaczała, że nie miała nigdy na celu propagowanie satanizmu czy okultyzmu.

Obecnie aktywność Rowling na platformie X wywołuje sprzeciw wśród lewicowych aktywistów. Środowiska lewicowe zarzucają Joanne transfobię. Rowling wykpiła język niebinarny drwiąc ze stwierdzenia "osoba menstruująca", a także sprzeciwia się postrzeganiu transkobiet na równi z ciskobietami. Dodatkowo uważa, że osoby transpłciowe stanowią zagrożenie dla feminizmu. Według Rowling terapie hormonalne, które są stosowane podczas zabiegu korekcji płci stanowią poważne zagrożenie dla osób trans. Z powodu transfobicznych poglądów wiele aktorów związanych z Harrym Potterem odwróciło się od Rowling.

Pełna bibliografia[]

Tytuł Premiera światowa Premiera polska
Harry Potter i Kamień Filozoficzny 26 czerwca 1997 10 kwietnia 2000
Harry Potter i Komnata Tajemnic 2 lipca 1998 13 września 2000
Harry Potter i więzień Azkabanu 8 lipca 1999 31 stycznia 2001
Harry Potter i Czara Ognia 8 lipca 2000 29 września 2001
Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć 2001 2002
Quidditch przez wieki (świat realny) 2001 2002
Harry Potter i Zakon Feniksa 21 czerwca 2003 31 stycznia 2004
Harry Potter i Książę Półkrwi 16 lipca 2005 28 stycznia 2006
Harry Potter i Insygnia Śmierci 21 lipca 2007 26 stycznia 2008
Baśnie Barda Beedle'a 13 grudnia 2007 4 grudnia 2008
Trafny wybór (powieść skierowana do dorosłych) 27 września 2012 15 listopada 2012
Wołanie kukułki (tom 1 cyklu "Cormoran Strike") 30 kwietnia 2013 4 grudnia 2013
Jedwabnik (tom 2 cyklu "Cormoran Strike") 19 czerwca 2014 24 września 2014
Żniwa zła (tom 3 cyklu "Cormoran Strike") 20 października 2015 13 stycznia 2016
Zabójcza biel (tom 4 cyklu "Cormoran Strike") 18 września 2018 28 listopada 2018
Niespokojna krew (tom 5 cyklu "Cormoran Strike") 15 września 2020 25 listopada 2020
Ikabog 10 listopada 2020 10 listopada 2020

„Trafny wybór” oraz seria "Cormoran Strike" to kryminały skierowane dla osób dorosłych. Joanne Rowling nadal rozwija się jako pisarka, pisząc, dla ludzi, niekoniecznie lubiących gatunek fantasy. Pierwszą książką Rowling, która nie jest związana z uniwersum Harry'ego Pottera jest „Trafny wybór”, który ukazał się jesienią 2012 roku. Powieść odniosła sukces, ponieważ samo nazwisko na okładce dodawało książce „prestiżu”. Otrzymała mieszane recenzje, a na podstawie fabuły powstał miniserial.

Rowling chciała napisać książkę, którą ludzie będą kupować ze względu na treść, a nie tylko jej nazwisko. Przybrała więc pseudonim – Robert Galbraith. Od razu po premierze pierwszy tom o Cormoranie Strike – „Wołanie kukułki” sprzedał się w zaledwie 1500 egzemplarzy od kwietnia do początku lata. W lipcu do mediów wyciekła informacja o autorze książki i wtedy – oczywiście – powieść zaczęła się dużo szybciej sprzedawać. Seria osiągnęła lepsze oceny niż „Trafny wybór”, a jesienią 2015 roku miała miejsce premiera już trzeciego tomu. Joanne jak sama mówiła nie sądziła, że seria okaże się bestsellerem i wszystkie zyski przekazała na cele charytatywne.

W Polsce, „Trafny wybór” wydało wydawnictwo Znak, a serię o Cormoranie Stike – Wydawnictwo Dolnośląskie.

W listopadzie 2020 roku Rowling wydała swoją pierwszą książkę dla dzieci od czasów Baśni Barda Beedle'a - „Ikaboga”. Baśn została napisana ponad dekadę przed wydaniem, lecz Rowling postanowiła wydać ją dla dzieci na całym świecie, znudzonych pandemią koronawirusa. Publikacja online pierwszych rozdziałów rozpoczęła się w języku angielskim we wtorek 26 maja, na oficjalnej stronie baśni[1] i trwała od poniedziałku do piątku aż do 10 lipca.

Po wydaniu książki w druku, wszystkie honoraria zostały przekazane na rzecz organizacji wspierających osoby szczególnie poszkodowane w wyniku pandemii Covid-19 w Wielkiej Brytanii oraz na świecie.

„Ikabog” w Polsce został wydany za pośrednictwem wydawnictwa Media Rodzina.

Nagrody[]

Joanne Rowling została obdarowana honorowymi stopniami naukowymi na St Andrews University, University of Edinburgh, Edinburgh Napier University, University of Exeter, University of Aberdeen oraz Harvard University. W 2009 roku Rowling została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej, najwyższego francuskiego wyróżnienia przez prezydenta Francji, Nicholasa Sarkozy’ego. Przez polskie dzieci J.K. Rowling została obdarowana Orderem Uśmiechu.

Inne nagrody:

  • 1997: Nestlé Smarties Book Prize za Harry Potter i Kamień Filozoficzny
  • 1998: Nestlé Smarties Book Prize za Harry Potter i Komnata Tajemnic
  • 1998: British Children's Book of the Year za Harry Potter i Kamień Filozoficzny
  • 1999: Nestlé Smarties Book Prize za Harry Potter i więzień Azkabanu
  • 1999: National Book Awards Children's Book of the Year za Harry Potter i Kamień Filozoficzny
  • 1999: Whitbread Children's Book of the Year za Harry Potter i Kamień Filozoficzny
  • 2000: Order of the British Empire
  • 2000: British Books Awards: Autor Roku
  • 2000: Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego
  • 2000: Locus Awards za Harry Potter i więzień Azkabanu
  • 2001: Hugo Awards w kategorii „Najlepsza powieść” za Harry Potter i Czara Ognia
  • 2003: Otrzymanie „Orderu Uśmiechu”
  • 2003: Nagroda Księcia Asturii w kategorii „Zgoda”
  • 2003: Nagroda Brama Stokera za „Najlepszą książkę dla młodych czytelników” za Harry Potter i Zakon Feniksa
  • 2006: British Book of the Year za Harry Potter i Książę Półkrwi
  • 2007: Odznaka Blue Petera
  • 2008: British Book Awards za wybitne osiągnięcie
  • 2009: Kawaler orderu Legii Honorowej
  • 2010: Literacka Nagroda Hansa Christiana Andersena
  • 2011: British Academy Film Awards, za wybitną serię filmową Harry Potter wraz z Davidem Heymanem, obsadą i załogą
  • 2012: Freedom of the City

Imię[]

Przed publikacją Kamienia Filozoficznego jej wydawca, Publishing Bloomsbury, w obawie przed odstraszeniem potencjalnych czytelników damskim imieniem na okładce, zasugerował, aby podpisać książkę inicjałami, dodając drugie imię. Rowling wybrała imię swojej babci, Kathleen, chociaż sama nigdy go nie nosiła. Sama o sobie mówi „Jo” i dodaje, że w dzieciństwie pełnym imieniem zwracali się do niej tylko ci, którzy byli na nią źli.

Ciekawostki[]

Harry Potter Beyond the Page 2

J.K. Rowling i prowadzący wywiad Harry Potter: Beyond the Page

  • Wystąpiła w filmie Harry Potter i Komnata Tajemnic jako jedna z czarownic występujących na ulicy Śmiertelnego Nokturnu.
  • Wielu fanów pisało do J.K. Rowling, że są w szkole prześladowani i że mają w klasie takiego Draco Malfoya/Pansy Parkinson, jak Harry Potter[2].
  • Zapytana o tych, którzy byli rozczarowani, że zostali przydzieleni do Hufflepuffu, odpowiedziała, że czuje, iż na wiele, wiele sposobów Hufflepuff jest jej ulubionym domem[2].
  • Ulubione: Ulubiony kolor – różowy; ulubione jedzenie – sushi; najmniej ulubione jedzenie – flaki; ulubiony dźwięk – morze lub chrapanie męża; najmniej ulubiony dźwięk – chrapanie jej męża, gdy ta chce iść spać; ulubiony sport – Quidditch; ulubiona czynność do zrobienia, gdy nie pracuje – zabranie dzieci gdzieś, gdzie mogą się rozerwać, ale też rysowanie, słuchanie muzyki, gotowanie i pieczenie; cecha, którą najbardziej podziwia w człowieku – odwaga[2].
  • Kiedy J.K. Rowling szukała nazwiska dla irytującej postaci, o której wiedziała już, że nazwie ją „Gilderoy”, była w kościele w Edynburgu i tam zobaczyła nazwisko „Lockhart”, i tak został nazwany Gilderoy Lockhart[2]. Joanne Rowling uważa je za naprawdę piękne[2].
  • Jej pierwszą książką była ta o tytule "Rabbit", którą napisała w wieku 6 lat[2]. Sama uważa ją za niezbyt dobrą, ale fakt, że ukończyła ją pisać, wprawia ją w dumę, a to dlatego, że według niej zaczęcie historii jest najłatwiejsze, a ukończenie zaś – najtrudniejsze[2].
  • Luna Lovegood jest postacią, którą Rowling szczerze uwielbia, i o której bardzo lubiła pisać[2].
  • Remus Lupin jest jedną z jej ulubionych postaci[2].
  • Pisząc pierwszy raz o sklepie z różdżkami Ollivanderów i opisując jego wnętrze, wybór różdżki przez Harry'ego Pottera, a także wspólne zjedzenie z Hagridem i powrót Harry'ego do Dursleyów, Rowling siedziała wtedy w paru pod drzewem[2]. Joanne uwielbia ten fragment[2].
  • Rowling jest zwykłym użytkownikiem Pottermore, ale nie poda swojej nazwy użytkownika. Wiedziała, jak działa quiz Tiara Przydziału i odpowiedziała na pytania całkowicie szczerze, wiedząc, że kilka jej odpowiedzi może nie dać wyniku Gryffindoru, ale i tak została do niego przydzielona[2].
  • Większość żartów Rona Weasleya trafia w poczucie humoru, który najbardziej podoba się Rowling (istotnie jest to jej humor)[2].
  • Wizarding World powstało, ponieważ J.K. Rowling poczuła, że to właściwy czas po wysłuchaniu wielu próśb fanów z całego świata o e-booki oraz o możliwość przeczytania czegoś o świecie czarodziejów w innej formie[2]. Następnie zdecydowała, że chce, aby „było coś więcej”, co doprowadziło do decyzji o włączeniu dodatkowych funkcji i umieszczeniu książek w „świecie” Internetu[2]. Chciała, by fani mieli dostęp do platformy za darmo, i aby mogli przeżyć niezwykłe magiczne doświadczenie on-line[2]. Cieszyło ją, że może podzielić się dodatkowymi materiałami zbieranymi przez lata, których nie zamieściła w książkach w serii, ale też całkowicie nowymi historiami, stworzonymi specjalnie dla Wizarding World[2].
  • Jedną z rzeczy, którymi Rowling była najbardziej podekscytowana w odniesieniu do Wizarding World, było stworzenie quizu Tiary Przydziału, ponieważ uważa, że w Internecie jest wiele „marnym imitacji”[2].
  • J.K. Rowling sama pisała pytania do quizu Tiary Przydziału decydującym o domu użytkownika strony[2].
  • Rowling ma wrażenie, że „nigdy nie opuściła” historii Harry'ego Pottera[2].
  • J.K. Rowling chciała, aby ilustracje na Wizarding World przypominały ilustracje książkowe, nie – filmowe, i powstały na wzór książek typu Pop-up[2].
  • Ulubioną jej częścią dawnego Wizarding World jest Ulica Pokątna i wszystkie sklepy znajdujące się na niej, ponieważ oznacza to moment wejścia do magicznego świata Harry'ego Pottera[2].
  • Chciała, aby osoby czytające książki z serii o Harrym Potterze, wiedziały, że jest miejsce, gdzie mogą czuć się kochane, bezpieczne i szczęśliwe, i czuje się zaszczycona, kiedy może nim zostać Hogwart[2].
  • Uwielbia książki Richarda Scarry'ego[3].
  • Jest fanką serialu The Royal Family[3]
  • J.K Rowling nadała Harry'emu Potterowi swój dzień i miesiąc urodzin.

Linki zewnętrzne[]

Przypisy

Advertisement