Kociołek jest naczyniem znanym od dawna zarówno czarodziejom, jak i mugolom[1]. Początkowo był przez jednych i drugich powszechnie używany do zwykłego gotowania nad ogniskiem lub innym otwartym ogniem, lecz po wynalezieniu piecyków większość czarodziejów i mugoli do gotowania zaczęła używać poręczniejszych rondli i garnków, zaś w kociołkach czarodzieje przygotowywali w większości już tylko eliksiry, do sporządzania których niezbędne było korzystanie z otwartego ognia[2].
Budowa i właściwości[]
Kociołki zwykle miały kształt zaokrąglonego gara, najczęściej z uchwytem pozwalającym zawiesić go nad ogniem, i nóżkami. Były różnych kształtów i rozmiarów, w zależności od upodobań ich właścicieli mogły posiadać nawet bogate zdobienia[3]. Wszystkie kociołki były zaczarowane tak, aby były lżejsze do przenoszenia, ponieważ zbudowane były z metalu[2][4]. Surowiec, z jakiego wykonano kociołek, miał wpływ na szybkość warzenia w eliksirów w danym naczyniu[5]. Aż do lat 90. XX wieku nie były uregulowane kwestie związane z jakością wykonania kociołków, zwłaszcza z grubością ich denek – niektóre kociołki z importu były bardzo cienkie - przecieki takich kociołków wzrastały o prawie trzy procent rocznie[6].
Sposób używania przy warzeniu eliksirów[]
Typowe użycie kociołka
Żeby uwarzyć eliksir, trzeba było w określonej kolejności wrzucać do kociołka składniki, podgrzewać go na otwartym ogniu[7], dbając o właściwą temperaturę oraz mieszać według instrukcji.
Rodzaje kociołków[]
Kociołki typowe[]
Typowe kociołki wykonywane były z metali, w tym nawet szlachetnych, i ich jedyną funkcją było służenie za naczynie do przygotowywania eliksirów. Poza czarem zmniejszającym ich ciężar nie były zwykle w inny sposób wyposażone w magię. Do klasycznych kociołków należą:
Ten rodzaj kociołków różnił się od typowych tym, że poza lub zamiast swej podstawowej funkcji, jaką było warzenie w nich eliksirów, kociołki te wyposażone były albo w pewne udogodnienia, jak:
Jako swego rodzaju niestandardowego kociołka niektórzy bezwzględni czarodzieje wykorzystywali również skorupy zamieszkującego Fidżiognistego kraba[15].
Kociołki miały różne rozmiary, podawane w skali od 1 do 5. Wszystkie rodzaje i rozmiary można było kupić w sklepieMadame Potage na ulicy Pokątnej w Londynie. Ceny kociołków uzależnione były od rodzaju metalu, z jakiego zostały wykonane i funkcji dodatkowych, w które zostały wyposażone. Kociołek cynowy kosztował w sklepie Madame Potage 15 galeonów, mosiężny 21 galeonów a miedziany 25 galeonów (wszystkie rozmiar 2).
Proste naprawy kociołków wykonywane były zapewne przez samych użytkowników, zaś poważniejsze uszkodzenia można było naprawić w firmie Cauldron repair[17].
Kociołek a wizerunek czarodziejów w oczach mugoli[]
Mugolska ilustracja do jednej z bajek
Wielu mugoli w ogóle nie wierzy w istnienie czarodziejów, ale pojawiają się oni w mugolskich baśniach, podaniach i literaturze od dawna, a kociołek jest jednym z nieodłącznych atrybutów czarownic, takim jak latająca miotła, spiczasta tiara i czarny kot, z którymi zwykle czarownice są przedstawiane. Mugole, którzy często przedstawiają czarownice z kociołkiem, nie rozumieją jednak prozaicznego przeznaczenia tego naczynia, jakim jest warzenie eliksirów, uważając często, że ma on znaczenie dla magicznej mocy posiadanej przez czarownice. Nie rozróżniając czarownic od wiedźm, zwykle przypisują czarownicom kanibalistyczne[18] praktyki uprawiane przez wiedźmy, często z użyciem kociołka.
W serii[]
Roztopiony kociołek
„Kociołki budzą magiczne skojarzenia od stuleci. Od setek lat pojawiają się na obrazach czarownic, a także tam, gdzie leprokonusy przechowują skarby. Wiele ludowych bajek wspomina o kociołkach obdarzonych specjalnymi mocami, ale w książkach o Harrym Potterze są one dość przyziemnym narzędziem”
Kociołki, towarzyszące życiu czarodziejów od setek lat, na stałe wrosły nie tylko w ich życie codzienne, ale także w literaturę, sport i inne przejawy ich aktywności do tego stopnia, że związane z nimi określenia pojawiają nawet w piosenkach i powiedzeniach. Pojawiają się we wszystkich książkach i filmach o Harrym Potterze a także w grach i wielu materiałach dodatkowych, zamieszczanych w oficjalnych publikacjach związanych z sagą.
Lekcja eliksirów
Pierwszym magicznym przedmiotem, jaki Harry Potter zobaczył przy swoim pierwszym spotkaniu z Hagridem, był miedziany kociołek, który gajowy wyciągnął z kieszeni płaszcza.
Kociołek znalazł się na liście wyposażenia do Hogwartu, którą Harry Potter otrzymał wraz z listem z Hogwartu.
Kociołka wielokrotnie używali, zarówno w wersjach książkowych jak i filmowych, uczniowie Hogwartu podczas zajęć z eliksirów, choć nie zawsze w sposób prawidłowy:
Do zwykłego gotowania potraw używał kociołka m.in. Hagrid, którego miedziany kociołek wisiał zwykle nad paleniskiem w jego chacie, oraz Molly Weasley, która w 1995 r. ugotowała w kociołku gulasz w domu przy Grimmauld Place 12[21].
Mundungus Fletcher2 sierpnia1995 roku miał pilnować domu Harry'ego na Privet Drive 4, jednak opuścił swoje stanowisko i poszedł sprzedać kilka kradzionych kociołków, które potem chciał przechowywać w domu przy Grimmauld Place 12.[21].
Creaothceann to stara szkocka gra miotlarska, podczas której latający na miotłach gracze łapali spadające z wysokości kamienie do żelaznych albo mosiężnych kociołków, które mieli przywiązane do głowy[24].
Podczas gry w quodpota gracze starali się wrzucić wybuchającą piłkę nazywaną quodem do garnka, którym był zazwyczaj kociołek napełniony roztworem zapobiegającym wybuchowi[24].
Jedna z baśniBarda Beedle'a, Czarodziej i skaczący garnek, opowiada o kociołku, który zmieniając swój kształt i zachowując się w nietypowy sposób zmusił młodego, nieczułego czarodzieja do udzielania pomocy mugolom
Skaczący kociołek był rodzajem czującego kociołka. Posiadał jedną nogę u podstawy, umożliwiającą mu przemieszczanie się poprzez skakanie. Skaczące kociołki miały pewien stopień osobowości – zwykle wierne swym właścicielom, traciły w nich wiarę, gdy ci mieszali w nich nieprzyjemne mikstury, jak to uczynił Zygmunt Budge, mieszając w swym skaczącym kociołku ślaz i wybuchowy płyn z rogu buchorożca[22].
W Szpitalu Świętego Munga oddział wypadków przedmiotowych zajmował się m.in. obrażeniami powstałymi na skutek eksplozji kociołków, zaś na ścianie w Informacji znajdował się napis Czysty kociołek to najlepsza gwarancja, że nie otrujesz się swoim eliksirem[21].
Pan Schmidt, niemiecki czarodziej, przed 1927 rokiem zabił rozkładanym kociołkiem erklinga w obronie swojego sześcioletniego syna Bruna, również czarodzieja[15].
Lisette de Lapin, słynna francuska czarownica, w 1422 roku w Paryżu została oskarżona o uprawianie czarów. Ku zdumieniu strzegących jej mugoli, uciekła z więziennej celi i – prawdopodobnie będąc animagiem – pod postacią białego królika przepłynęła kanał La Manche w kociołku z żaglem[25].
Ivor Dilonsby w rozmowie z Ritą Skeeter podczas zbierania przez nią materiałów do książki Życie i kłamstwa Albusa Dumbledore'a opisał starzejącą się Bathildę Bagshot słowami Ogień się tli, ale kociołek jest pusty[27].
Jednym z pomieszczeń w Hogwarcie był schowek na kotły, w którym przechowywane były kociołki wykorzystywane podczas lekcji eliksirów[29].
Lynette Sawley chciała podarować swojej mamie kociołek samomieszalny na Boże Narodzenie w 1996 roku, jednakże Harry Potter również chciał sprezentować ten kociołek Molly Weasley[30].
Peter Jones zawiesił w pokoju wspólnym Gryfonów ogłoszenie dotyczące zaginionego kociołka, który opisał jako wgnieciony u góry z przypalonym denkiem[33].
Kociołkowy potwór (ang. Cauldron monster) to potwór przypominający człowieka, składający się z kociołków i płonących pochodni. Ma ludzki tors i głowę zrobioną z zaklętych kociołków, a jego ręce i nogi składają się z płonących pochodni. Ta zaklęta bestia pluła ogniem i mogła rzucać swymi płonącymi ramionami, by spowodować obrażenia[34].
Kociołki Ceridwen
Sala kociołków (ang. The Cauldron Room) to pomieszczenie w Hogwarcie położone obok Komnaty Podziemi, naprzeciw Sypialni Trolli . Pokój był zalany zielonym szlamem w którym pływały kociołki[35].
J.K. Rowling zdradziła, że początkowo to kociołek miał stanowić przedmiot należący do Helgi Hufflepuff. Odeszła jednak od tego pomysłu uznając, że byłoby coś śmiesznego i absurdalnego w posiadaianiu tak dużego i ciężkiego horkruksa. Podkreśliła jego znaczenie dla kultury brytyjskiej podając, że kocioł pojawia się zarówno w czterech mitycznych klejnotach Irlandii (jego magiczną mocą było to, że nikt nigdy nie odchodził od niego niezadowolony), jak i w legendzie o Trzynastu Skarbach Wielkiej Brytanii (wielki kocioł Dyrnwch gotował mięso dla odważnych ludzi, ale nie dla tchórzy) [2].
Strzegące ukrytych skarbów leprokonusy przedstawiane są zwykle z kociołkiem pełnym złota lub klejnotów.
↑W Makbecie Williama Shakespeare'a czarownice, które spotyka tytułowy bohater, przepowiadają mu przyszłość po przyrządzeniu w kociołku eliksiru przyzywającego duchy (Akt IV, scena pierwsza).
↑Kociołki wykonane z metali szlachetnych, takich jak srebro i złoto, o niskiej temperaturze topnienia, mogły być magicznie wzmacniane, aby nie topiły się zbyt szybko nad ogniem.
↑W grze LEGO Harry Potter: Lata 1−4 eliksir wielosokowy można uwarzyć wyłącznie w złotym kociołku, pomimo że Hermiona Granger sporządziła go używając do tego zwykłego kociołka cynowego.
