Mandragora (ang. Mandrake) — roślina lecznicza. Z dojrzałej Mandragory można było uwarzyć eliksir, który ożywiał spetryfikowanych.
Charakterystyka[]
Wygląd[]
Mandragora na Pottermore
Bulwa przypominała kształtem noworodka – posiadała usta, oczy i nos. Jej podłużne liście przypominały włosy. Mandragora była już dojrzała, gdy zaczynała poruszać się w swojej doniczce.
Właściwości[]
Krzyk dojrzałej mandragory był zabójczy dla ludzi, sadzonki zaś mogły jedynie ogłuszyć na kilkanaście godzin. Była silnym środkiem pobudzającym. Używało się jej, aby przywrócić pierwotną postać ludziom, którzy zostali poddani złemu urokowi. Aby zadziałała, musi być duszona.
Pochodzenie[]
Profesor Sprout z sadzonką mandragory
Roślina była używana od czasów starożytnych jako roślina lecznicza i była tradycyjnie związana z działalnością magiczną. Zawierała hioscyaminę, skopolaminę i mandragorin. Medycznie była używana jako środek przeciwbólowy i środek uspokajający. Wykorzystywano to w starożytności do operacji. Przedawkowanie mandragory mogło być śmiertelne. W średniowieczu używano korzenia rośliny do tworzenia trucizn.
W serii[]
Profesor Sprout uczyła na lekcji zielarstwa o mandragorach, był to element programu drugiego roku nauki zielarstwa w Hogwarcie. Wyleczono za jej pomocą między innymi Hermionę Granger, Penelopę Clearwater, Justina Fincha-Fletcheya i Colina Creeveya.
W 1912 roku w wypadku związanym z Mandragorami zginęła Minister Magii Venusia Crickerly. Podczas bitwy o Hogwart rośliny były wykorzystywane w walce ze śmierciożercami.
Żeby ją przesadzić, trzeba było posłużyć się wedle tych kroków:
- Założyć nauszniki. Przy przesadzaniu mandragora zabójczo krzyczała.
- Złapać za wystającą część „gałęzi” z czubka głowy i mocno pociągnąć, wyrywając ją wraz z korzeniami.
- Szybko wsadzić do drugiej doniczki i przysypać ziemią, zakopując ją.
Ostrzeżenie: Lepiej jej nie drażnić!
Za kulisami[]
Mandragora jako figurka LEGO
- W LEGO Harry Potter: Lata 1–4 mandragory można znaleźć w całym zamku, i mogą być używane do rozbijania przedmiotów szklanych.
- Znalezienie korzenia mandragory, który znajduje się w cieplarni, jest częścią zadania Erniego Macmillana w grze Harry Potter i Zakon Feniksa.
Ciekawostki[]
- Tworząc mandragorę, Joanne Kathleen Rowling inspirowała się rośliną o tej samej nazwie. Mandragora lekarska (M. officinarum) znana była już w starożytności, przypisywano jej właściwości magiczne i stosowano jako roślinę leczniczą. Szczególną wagę przywiązywano do korzenia, który często przybierał kształt zbliżony do ludzkiej postaci[1].
- W dawnych czasach naprawdę wierzono, że wydobycie korzenia mandragory z ziemi, wiąże się z odrażającym zapachem oraz krzykiem pochodzącym od korzenia. Wrzask miał wprowadzać ludzi w obłęd, a nawet prowadzić do śmierci. Wierzono, że trzeba było odprawić specjalny rytuał, w którym to pies przywiązany do rośliny wyciągał korzeń. Dzięki temu człowiek był bezpieczny[2].
Etymologia[]
Szkic mandragory
Słowo mandragora pochodziło od późno staroangielskiego słowa mandragora, w którym opis związany ze smokiem został zastąpiony rodzimym drake. Mandragora, poza odniesieniem do rośliny, może również oznaczać „rodzaj małego smoka odpornego na ogień”.
Mandragora (łac. mandragora), pochodzi od starożytnego greckiego μανδραγόρας (mandragóras)[3], które według niektórych źródeł może być powiązane ze staroperskim słowem merdum gija, oznaczającym „roślinę-człowieka”[4]. Nazwa Mandragora vernalis została wprowadzona przez Antonio Bertoloniego w 1824 roku dla gatunku kwitnącego wiosną[5]. W języku arabskim mandragora była nazywana m.in. „jabłkiem szatana” (tufḥat asz-szajṭān) – co odzwierciedlało wierzenia o jej magicznych i niebezpiecznych właściwościach[6].
Występowanie[]
- Harry Potter i Kamień Filozoficzny (gra) (wspomniana)
- Harry Potter i Komnata Tajemnic (książka) (pierwsze wystąpienie)
- Harry Potter i Komnata Tajemnic (film)
- Harry Potter i Komnata Tajemnic (gra)
- Harry Potter i więzień Azkabanu (gra)
- Harry Potter i Czara Ognia (książka) (jako liście mandragory)
- Harry Potter i Zakon Feniksa (gra)
- Harry Potter i Książę Półkrwi (gra)
- Harry Potter i Insygnia Śmierci (książka)
- Harry Potter: Wyskakująca Księga
- The Wizarding World of Harry Potter
- LEGO Harry Potter: Lata 1-4
- Harry Potter for Kinect
- Harry Potter: Gra Karciana
- Pottermore
- Wonderbook: Księga Czarów
- Harry Potter: Żywa Magia (na karcie zaklęcia)
Przypisy
- ↑ Mandragora w Wikipedii
- ↑ Informacje z strony z wikipedii oraz książki „Paradoks trucizn. Substancje chemiczne i wrogie“ Johna Timbrella.
- ↑ mandragoras na Wikisłowniku
- ↑ Etymologia μανδραγόρας
- ↑ Uwagi na temat taksonomii Mandragora L. (Solanaceae)
- ↑ Mandrake Myth, Magic and Folklore
