Tiara Przydziału (ang. The Sorting Hat) — tiara zaczarowana przez założycieli domów Szkoły Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie, należąca kiedyś do Godryka Gryffindora, która przydziela uczniów do odpowiednich domów podczas Ceremonii Przydziału.
Tiara jest jednym z najmądrzejszych zaczarowanych przedmiotów, będąc w zasadzie na takim poziomie magicznej wiedzy, której większość czarownic i czarodziejów nigdy nie będzie w stanie osiągniąć. Dosłownie zawierała ona bowiem inteligencję czterech założycieli, potrafiła mówić (przez rozdarcie w pobliżu jej ronda) oraz była biegła w legilimencji, która pozwalała spojrzeć w głowę noszącego i odgadnąć jego charakter i uczucia.
Słynna Tiara Przydziału w Hogwarcie opisywała swoją genezę w piosenkach, które śpiewała na początku każdego roku szkolnego. Legenda głosiła, że kapelusz należał kiedyś do jednego z czterech założycieli, Godryka Gryffindora, i że został wspólnie zaczarowana przez wszystkich czterech założycieli, aby zapewnić, że uczniowie zostaną przydzieleni do odpowiednich domów, które to zostały nazwane po nazwiskach założycieli, a ich członkowie posiadali cechy danego założyciela.
Tiara Przydziału znana była też z tego, że nie potrafiła się przyznać do popełnienia błędu przy sortowaniu ucznia. Gdy bowiem zachowywali się altruistycznie lub bezinteresownie, Krukoni oblewali wszystkie swoje egzaminy, Puchoni okazywali się się leniwi, a Gryfoni wykazywali się tchórzostwem, Tiara dalej broniła swojej decyzji. Nie mniej patrząc na fakt, iż wiele przydziałów okazywało się dopiero z czasem trafnych, kapelusz dokonywał w istocie stosunkowo małą ilość błędów w wyborze domu.
W serii[]
Powstanie[]
Legenda głosiła, iż Tiara Przydziału została uszyta około tysiąc lat temu i zaczynała jako zwykły kapelusz należący do Godryka Gryffindora. Gdy jednak Gryffindor wraz z Salazarem Slytherinem, Roweną Ravenclaw i Helgą Hufflepuff, zastanawiali się, jak będą dzielić uczniów na domy po ich śmierci, Gryffindor zdjął tiarę z głowy i wraz z innymi założycielami tchnął w nią cząstkę swojej inteligencji. Wszyscy czterej założyciele w ten sposób upewnili się, że uczniowie będą wybierani do domów, które będą odzwierciedlać ich cechy charakteru.
Po powstaniu[]
Po wydarzeniu z legendy Tiara przez następne tysiąc lat przydzielała bez chwili przerwy uczniów do odpowiedniego domu, a jej właścicielem zostawał każdy kolejny dyrektor Hogwartu. Przebywała również w jego gabinecie, gdy nie była używana.
1858 rok[]
W 1858 roku szkocki charłak Angus Buchanan zdołał wejść na ucztę z pomocą swojego brata czarodzieja i założyć Tiarę na swoją głowę. Ta natomiast uprzejmie powiedziała, że jest on człowiekiem o dobrym sercu, nie mniej nie jest on też czarodziejem.
Czasy Harry'ego[]
Harry Potter nie był obecny na 3 ceremoniach przydziału: w Komnacie Tajemnic główny bohater ominął Ceremonię Przydziału, dlatego nie wiadomo, jak brzmiała pieśń tiary z 1992 roku; w więźniu Azkabanu ponownie nie usłyszeliśmy pieśni tiary, jako że profesor McGonagall poprosiła Harry'ego Pottera oraz Hermionę Granger do swojego gabinetu; Księciu Półkrwi Harry Potter po raz kolejny był nieobecny na Ceremonii Przydziału. Tym razem dlatego, że Draco Malfoy sparaliżował go w pociągu Ekspres Hogwart.
Rowling o Tiarze[]
Rowling niegdyś przyznała, że Tiara Przydziału nie pojawiała się w jej najwcześniejszych planach dotyczących Hogwartu. Co prawda od początku miała ona plan dotyczący podziału szkoły na cztery domy, z których każdy charakteryzował się czymś inny, nie mniej początkowo zamysły wyboru były zupełnie odmienne. Pierwszą ideą była maszyna w stylu Heatha Robinsona, która miała robić różne magiczne rzeczy przed podjęciem decyzji. Z czasem jednak odrzuciła ten pomysł z powodu zbytniego skomplikowania. Następnym pomysłem było umieszczenie czterech posągów założycieli w Sali Wejściowej, które miały ożywać na czas ceremonii przydziału i wybierać uczniów z tłumu przed nimi. Ten pomysł uznała już za lepszy, nie mniej ciągle czegoś jej w nim brakowało (choć wiele lat później pomysł został wykorzystany przy projektowaniu Ilvermorny). Pod koniec procesu tworzenia zaczęła ona natomiast wypisywać różne sposoby, w jakie można było wybierać ludzi. Początkowo na liście pojawiły się wyliczanki, wybieranie słomek oraz wybieranie przez kapitanów drużyn. Przełom nastąpił natomiast przy imionach z kapelusza. Autorka szybko zaczęła kombinować z tym konceptem, najpierw zmieniając kapelusz na gadający, po czym jeszcze dodała do tego nakładanie kapelusza na głowę, i w ten oto sposób powstał koncept Tiary.
Piosenki Tiary Przydziału[]
Tiara Przydziału każdego roku wymyślała nowe pieśni, które często przepowiadały zdarzenia, mające miejsce później, w roku szkolnym.
Może nie jestem śliczna,
Może i łach ze mnie stary,
Lecz choćbyś świat przeszukał,
Tak mądrej nie znajdziesz tiary.
Możecie mieć meloniki,
Możecie nosić panamy,
Lecz jam jest Tiara Losu,
Co jeszcze nie jest zbadany.
Choćbyś swą głowę schował
Pod pachę albo w piasek,
I tak poznam kim jesteś,
Bo dla mnie nie ma masek.
Śmiało, dzielna młodzieży,
Na głowy mnie wkładajcie,
A ja wam zaraz powiem,
Gdzie odtąd zamieszkacie.
Może w Gryffindorze,
Gdzie kwitnie męstwa cnota,
Gdzie króluje odwaga
I do wyczynów ochota.
A może w Hufflepuffie,
Gdzie sami prawi mieszkają,
Gdzie wierni i sprawiedliwi
Hogwartu szkoły są chwałą.
A może w Ravenclawie''
Zamieszkać wam wypadnie
Tam płonie lampa wiedzy,
Tam mędrcem będziesz snadnie.
A jeśli chcecie zdobyć
Druhów gotowych na wiele,
To czeka was Slytherin,
Gdzie cenią sobie fortele.
Więc bez lęku, do dzieła!
Na głowy mnie wkładajcie,
Jam jest Myśląca Tiara,
Los wam wyznaczę na starcie!'
Tysiąc lub więcej lat temu,
Tuż po tym, jak uszył mnie krawiec,
Żyło raz czworo czarodziejów,
Niezrównanych w magii i sławie.
Śmiały Gryffindor z wrzosowisk,
Piękna Ravenclaw z górskich hal,
Przebiegły Slytherin z trzęsawisk,
Słodka Hufflepuff z dolin dna.
Jedno wielkie dzielili marzenie,
Jedną nadzieję, śmiały plan:
Wychować nowe pokolenie,
Czarodziejów potężnych klan.
Takie są początki,
Tak powstał każdy dom,
Bo każdy z magów upartych
Zapragnął mieć własny tron.
Każdy inną wartość ceni,
Każdy inną z cnót obrał za swą,
Każdy inną zdolność chętnie krzewi,
I chce jej zbudować trwały dom.
Gryffindor prawość wysławia,
Odwagę ceni i uczciwość,
Ravenclaw do sprytu namawia,
Za pierwszą z cnót uznaje bystrość.
Hufflepuff ma w pogardzie leni
I nagradza tylko pracowitych.
A przebiegły jak wąż Slytherin
Wspiera żądnych władzy i ambitnych.
Póki żyją, mogą łatwo wybierać
Faworytów, nadzieje, talenty,
Lecz co poczną, gdy przyjdzie umierać,
Jak przełamać śmierci krąg zaklęty?
Jak każdą z cnót nadal krzewić?
Jak dla każdej zachować tron?
Jak nowych uczniów podzielić,
By każdy odnalazł własny dom?
To Gryffindor wpada na sposób:
Zdejmuje swą tiarę - czyli mnie,
A każda z tych czterech osób
Cząstkę marzeń swych we mnie tchnie.
Więc teraz ja was wybieram,
Ja serca i mózgi przesiewam,
Każdemu dom przydzielam'
I talentów rozwój zapewniam.
Więc śmiało, młodzieży, bez trwogi,
Na uszy mnie wciągaj i czekaj,
Ja domu wyznaczę wam progi,
A nigdy z wyborem nie zwlekam.
Nie mylę się też i nie waham,
Bo nikt nigdy mnie nie oszukał,
Gdzie kto ma przydział, powiem,
Niech każde z was mnie wysłucha.
Lat temu tysiąc z górą,
Gdy jeszcze nowa byłam,
Założycieli tej szkoły
Przyjaźń szczera łączyła.
Jeden im cel przyświecał
I jedno mieli pragnienie,
By swą wiedzę przekazać
Przyszłym pokoleniom.
"Razem będziemy budować!
Wiedzy pochodnię nieść!
Razem będziemy nauczać
I wspólne życie wieść".
Gdzie szukać takiej zgody
I tak głębokiej przyjaźni:
Czworo myślących zgodnie
I nie znających waśni.
Gryffindor i Slytherin
zgadzali się nawet w snach.
I zawsze widziano razem
Ravenclaw i Hufflepuff.
Jak więc taka przyjaźń
Już wkrótce się rozpadła?
Tego młodzież dzisiejsza
Przenigdy nie odgadła.
Slytherin nagle oświadcza,
Że ani mu się śni,
Nauczać magii takich,
Co nie są czystej krwi.
Ravenclaw na to rzecze,
Że bystrych nauczać chce,
Gryffindor że ceni dzielność
Bardziej niż czysta krew.
Hufflepuff chce uczyć wszystkich,
Jak głośno oświadczyła.
Sporu nie rozstrzygnięto
Ja tego świadkiem byłam.
Bo każdy z założycieli
W domu swym rządzić chce,
Każdy przy swoim wyborze
Do końca upiera się.
Slytherin przyjmuje takich,
Co mają czystą krew,
Co mają więcej sprytu
Od uczniów domów trzech,
Ravenclaw bystrych ceni,
Gryffindor dzielnych chce,
A Hufflepuff resztę uczy
Wszystkiego co sama wie.
Tak więc spór zakończono
I przyjaźń się umocniła,
Na wiele lat powróciła.
Lecz później znów niezgoda
Wśród czworga się zakrada,
Na błędach wykarmiona,
Czai się w sercach zdrada.
Domy, co jak filary
Dzielnie wspierały szkołę,
Zaczęły sobie nawzajem
Narzucać swoja wolę.
I już się wydawało,
Że koniec szkoły bliski,
Że odtąd druh druhowi
Stanie się nienawistny,
Że miecz o miecz uderzy
I wnet poleje się krew,
Gdy wtem Slytherin stary
Odchodzi z zamku precz.
I choć ucichły waśnie,
Choć spory wygaszono,
Odtąd we wspólnym dziale
Już się nie jednoczono.
I dotąd zgodna czwórka
Niezgodna trójką się stała,
I odtąd domy Hogwartu
Dzieli różnica niemała.
A teraz mnie posłuchajcie,
Wybiła wasza godzina,
Teraz Tiara Przydziału
Rozdzielać was zaczyna.
I chociaż nie wiem sama,
Czy błędu nie popełnię,
Ten przykry obowiązek
Dziś wobec was wypełnię.
Tak jak mi rozkazano,
Na domy was podzielę ,
Choć nie wiem , czy przypadkiem
Przyjaciół nie rozdzielę.
Choć nie wiem, czy mój wybór
Do zguby wiedzie wprost.
Musze wyboru dokonać,
Bo taki już mój los.
Czytajcie znaki czasu,
Poczujcie grozy tchnienie,
Bo dzisiaj Hogwart cały
Osnuły złowróżbne cienie.
Wróg z zewnątrz na nas czyha,
Śmiertelny gotując nam cios, .
Musimy się zjednoczyć
By złowrogi odwrócić los.
Wyznałam wam cała prawdę,
Niczego nie ukryłam
I Ceremonię Przydziału
Za chwilę rozpoczynam.
Na uczniów łepetynach
Powinność czynię starą,
Ich myśli porządkuję,
Przydziału jestem Tiarą.
To moje specjalności,
Więc przywdziej mnie, a dowiesz się,
Czyj dom ci wybrał los dziś...
Czy prawda cię zatrwoży?
Me słowo krew ci zmrozi?
Czy Slytherin? Czy Gryffindor?
Czy Hufflepuff? Czy Ravenclaw?
Ciesz się, dziecino, fach swój znam.
Nawet gdy smutek najpierw dam.
Ciekawostki[]
- W rzeczywistości spóźnienia głównego bohatera były celowe. J.K. Rowling przyznała, że wymyślanie coraz to nowych pieśni tiary sprawiało jej dużą trudność.
- W jednym z wywiadów J. K. Rowling powiedziała, że Tiara Przydziału nigdy nie pomyliła się przy doborze odpowiedniego domu dla ucznia[1], jednak w artykule na Pottermore napisała, że popełniła ona „wyjątkowo niewiele błędów”, biorąc pod uwagę, że dokonywała przydziału przez tak wiele wieków[2].
- W Harrym Potterze i Komnacie Tajemnic, Harry wyciąga Miecz Gryffindora z Tiary Przydziału.
- W filmie Harry Potter i Insygnia Śmierci: część druga nie jest pokazane, że Voldemort przywołał Tiarę Przydziału, Neville trzymał ją już w ręce wcześniej.
- Jeśli Tiara zastanawiała się nad przydzieleniem ucznia do któregoś z domów dłużej niż pięć minut (co zdarzało się mniej więcej raz na pięćdziesiąt lat), to był to przypadek Hatstalls. Jedynymi znanymi hatstalls byli Minerwa McGonagall oraz Peter Pettigrew.
- Z Tiarą Przydziału można zawalczyć w grze Shakes & Fidget, jednak ze względu na prawa autorskie nazwano ją Kapelusz Gadki.
Za kulisami[]
- W polskiej wersji Komnaty Tajemnic i Kamienia Filozoficznego głosu tiarze użyczył Zygmunt Hobot.
Zobacz też[]
Występowanie[]
- Harry Potter i Kamień Filozoficzny (książka) (pierwsze wystąpienie)
- Harry Potter i Kamień Filozoficzny (film)
- Harry Potter i Kamień Filozoficzny (gra) (tylko głos)
- Harry Potter i Komnata Tajemnic (książka)
- Harry Potter i Komnata Tajemnic (film)
- Harry Potter i Komnata Tajemnic (gra)
- Harry Potter i więzień Azkabanu (książka) (tylko wspomniana)
- Harry Potter i Czara Ognia (książka)
- Harry Potter i Czara Ognia (film)
- Harry Potter i Zakon Feniksa (książka)
- Harry Potter i Zakon Feniksa (film)
- Harry Potter i Zakon Feniksa (gra) (tylko wspomniana)
- Harry Potter i Książę Półkrwi (książka) (tylko wspomniana)
- Harry Potter i Książę Półkrwi (film)
- Harry Potter i Książę Półkrwi (gra) (tylko wspomniana)
- Harry Potter i Insygnia Śmierci (książka)
- Harry Potter i Insygnia Śmierci: część druga (film)
- Harry Potter i Insygnia Śmierci: część druga (gra)
- Harry Potter i Przeklęte Dziecko
- Harry Potter i Przeklęte Dziecko (książka)
- LEGO Harry Potter: Budowa Magicznego Świata
- LEGO Harry Potter: Postacie Magicznego Świata
- Lego Harry Potter: Lata 1-4
- LEGO Harry Potter: Lata 5-7
- The Wizarding World of Harry Potter
- Harry Potter: Gra Karciana
- LEGO Harry Potter
- Pottermore
- Harry Potter for Kinect
- The Making of Harry Potter
- Harry Potter: The Character Vault
- Harry Potter: The Creature Vault (tylko wspomniana)
- Dziedzictwo Hogwartu
- Harry Potter. Magiczny almanach