Harry Potter Wiki

CZYTAJ WIĘCEJ

Harry Potter Wiki
Harry Potter Wiki
(Kilka obrazków na koniec)
Znacznik: rte-source
Znacznik: sourceedit
Linia 51: Linia 51:
   
 
== Etymologia ==
 
== Etymologia ==
* Wizengamot jest zlepkiem słów "wizard" (ang. czarodziej) i Witenagemot, zgromadzenia szlacheckich dostojników pełniącego funkcje doradcze królowi Anglii w czasach średniowiecza i decydujące np. o sprawach dziedziczenia tronu. Nazwa pochodzi od staroangielskiego ''witena gemōt'' oznaczającego "zebranie mądrych ludzi". Wizengamot więc oznacza "zebranie czarodziejów".
+
* Wizengamot jest zlepkiem słów "''wizard''" (ang. czarodziej) i Witenagemot, zgromadzenia szlacheckich dostojników pełniącego funkcje doradcze królowi Anglii w czasach średniowiecza i decydujące np. o sprawach dziedziczenia tronu. Nazwa pochodzi od staroangielskiego ''witena gemōt'' oznaczającego "''zebranie mądrych ludzi''". Wizengamot więc oznacza "''zebranie czarodziejów''".
 
* Andrzej Polkowski zdecydował się na zostawienie nazwy Wizengamot, mimo iż np. Armia Świstaka w swoich tłumaczeniach proponowała nazwę Czarosąd. Najwidoczniej tłumacz uznał, że nazwa brzmi dobrze i nie trzeba jej ruszać. W większości jednak Wizengamot zmieniał się w tłumaczeniach - po niemiecku jest to Zaubergamot, francusku - Magenmagot, a niderlandzku Wikenweegschaar. Oryginalną pisownie zdecydowali się zachować tłumacze m.in. hiszpański, włoski i szwedzki.
 
* Andrzej Polkowski zdecydował się na zostawienie nazwy Wizengamot, mimo iż np. Armia Świstaka w swoich tłumaczeniach proponowała nazwę Czarosąd. Najwidoczniej tłumacz uznał, że nazwa brzmi dobrze i nie trzeba jej ruszać. W większości jednak Wizengamot zmieniał się w tłumaczeniach - po niemiecku jest to Zaubergamot, francusku - Magenmagot, a niderlandzku Wikenweegschaar. Oryginalną pisownie zdecydowali się zachować tłumacze m.in. hiszpański, włoski i szwedzki.
   

Wersja z 18:45, 19 lip 2016

Szablon:Departament

Wizengamot — sąd decydujący o losach czarodziejów, którzy złamali panujące w Wielkiej Brytanii prawo. Jego historia jest dłuższa nawet od samego Ministerstwa Magii, pierwsze o nim wzmianki sięgają czasów Rady Czarodziejów. Siedziba zarządu Wizengamotu znajduje się w Departamencie Przestrzegania Prawa Czarodziejów, a rozprawy odbywają się na niższych poziomach.

Członkowie Wizengamotu w czasie rozprawy noszą śliwkowe szaty czarodziejów z wielkimi, haftowanymi literami "W" w kolorze srebrnym na lewej piersi.

Opis

Wizngmt-1

Filmowe przedstawienie Wizengamotu

Wizengamot składa się aż z pięćdziesięciu członków. Kryteria ich wyboru są niejasne, aczkolwiek wydaje się, że dużo do powiedzenia może mieć w tej kwestii Brytyjski Minister Magii (chodź niekoniecznie, bo zabieg taki spowodowałby upolitycznienie władzy).

Funkcjonowanie Wizengamotu najlepiej omówić na podstawie jedynej opisanej w książce rozprawie - z 1995 roku. Rzuca się w oczy krótki czas oczekiwania na rozprawę. Harry popełnił rzekomy czyn zabroniony 2 sierpnia 1995 roku, a rozprawę miał już 12. Widać, że czarodziejski sąd nie miał zbyt napiętego grafiku, co można wytłumaczyć zapewne małą liczbą członków czarodziejskiej społeczności. Na przesłuchaniu obecnych było ok. 50 członków Wizengamotu, którzy byli świadkami przesłuchania, które prowadzili Minister Magii, szef Departamentu Przestrzegania Prawa Czarodziejów oraz Starszy Podsekretarz Ministra Magii. Dodatkowo protokolantem, sporządzającym notatki był Młodszy Asystent Ministra Magii. Pozostaje otwarta kwestia stanowiska Naczelnego Maga Wizengamotu, którym do 1995 roku był Albus Dumbledore. Z powodu rzekomych kłamstw o powrocie Lorda Voldemorta zniesiono go z urzędu. Prawdopodobnie to właśnie Naczelny Mag otrzymywał główne miejsce w Wizengamocie, zamiast Ministra Magii, jednakże w 1995 takowego nie było, a więc Knot mógł zająć jego miejsce.

Wizengamot1995

Wizengamot zasadniczo różnił się od znanego ze świata mugolskiego systemu. Oskarżycielami byli zadający pytania, wyrok ogłaszano demokratycznie poprzez wolę ok. pięćdziesięciu sędziów. Wiemy, że na rozprawę Harry'ego przyszedł cały Wizengamot i była to rzadkość - tak więc pełna liczba sędziów nie jest konieczna. Obrońcy nie było, jednak Karta Praw Wizengamotu przyznawała oskarżonemu prawo od powołania świadków obrony. W przypadku Harry'ego był to Albus Dumbledore, który przejął funkcje adwokata, a także znalazł drugiego świadka obrony, Arabellę Figg oraz przeprowadził dyskusje z Knotem, w której udowodnił, że dementorzy na Little Whinging byli. Wydaje się, że Wizengamot mógł w razie potrzeby powołać także świadków oskarżających.

Należy również zauważyć, że Wizengamot nie ma obowiązku stawiać się w całości na rozprawy - właściwie wyrok może być wydany tylko i wyłącznie przez oskarżyciela jak się zdaje, a członkowie przychodzą w zależności od swojego zainteresowania sprawą. Np. rozprawa Harry'ego, która zgromadziła cały Wizengamot uznana była za bardzo wyjątkową. Dumbledore podkreślił zresztą, że sprawa nieletniego nie powinna być rozpatrywana przez normalny sąd.

Sąd a brak trójpodziału władzy

Sama przynależność sądu do Ministerstwa sugeruje brak niezawisłości władzy sądowniczej - to jednak można wyjaśnić próbą konsolidacji czarodziejskich urzędów w jednym miejscu - w Londynie. Odwołanie Dumbledore'a z powodu subiektywnych opinii członków Ministerstwa z urzędu sądowego również pokazuje kompletne podporządkowanie władzy sądowniczej pod władzę wykonawczą. W trakcie samej rozprawy, kiedy Dumbledore spiera się z Knotem o dementorów, Minister mówi, że nie od dyrektora zależy, czy Ministerstwo podejmie śledztwo czy nie. Słowa te podkreślają, że ściganie przestępstw na dobrą sprawę zależy od władzy, nie od poczucia sprawiedliwości i trzeba to uznać za wysoce niedemokratyczne. Również w kolejnej części dyskusji Dumbledore wypomina Knotu złamanie kilku praw, które on zignorował i stwierdził, że mogą zostać zmienione np. samą niemożność wyrzucenie ucznia z Hogwartu przez Ministerstwo Magii. Przez wspomniane już połączenie władzy sądowniczej i wykonawczej, Knot został bezkarny, a nikt się sprzeciwić bezprawiu. Przy dobrze sformułowanym ustroju, Minister postanowiony zostałby przed odpowiedni trybunał. Biorąc to wszystko pod uwagę, można wysnuć wniosek, że czarodzieje w dziedzinie prawodawstwa mogliby się wiele od mugoli nauczyć.

Jest także hipoteza, iż Wizengamot sprawuje władze ustawodawczą obok swojej władzy sądowniczej.

Historia

Ulick Gamp cropped

Ulick Gamp

Wizengamot jest starszy od Ministerstwa Magii i powstał przed 1544 rokiem. W 1707 roku powstało Ministerstwo Magii, a Wizengamot został włączony w jego struktura pod Departament Przestrzegania Prawa Czarodziejów. Pierwszy Minister Magii, Ulick Gamp był wcześniej Naczelnym Magiem Wizengamotu. Albus Dumbledore również pełnił ten tytuł w XX wieku, ale został z niego odwołany w 1995 roku, po tym jak Ministerstwu nie podobało się jego zaangażowanie w promowanie prawdy na temat odrodzenia się Voldemorta.

Znane rozprawy

Wizengamot

Przesłuchanie Karkarowa.

Wizengamot jako tako pojawił się w serii w czwartym tomie. Albus Dumbledore w rozmowie z Rubeusem Hagridem wspomniał, iż jego brat, Aberforth został niegdyś skazany za używanie nieodpowiednich zaklęć na kozach. W późniejszej części roku szkolnego, Harry Potter obejrzał w myślodsiewni Dumbledore'a, szereg rozpraw Śmierciożerców po Pierwszej Wojnie Czarodziejów w 1981 roku, w których na karę dożywotniego Azkabanu skazano m.in. Bellatriks Lestrange, a także na bardzo emocjonalnej rozprawie rodzinnej Bartemiusza Croucha Juniora. Przesłuchiwano także Igora Karkarowa, który uwolnił się z więzienia za wsypanie Augustusa Rookwooda - jak widać Wizengamot szedł czasami na umowy w celu złapania wszystkich popleczników Czarnego Pana. Na jeszcze innej rozprawie sądzony był gracz quidditcha Ludo Bagman, który przez swoją popularność został uniewinniony ze wszystkich zarzutów, a sędziowie gratulowali mu za udany występ w reprezentacji Anglii w niedawnym meczu.

Rozprawa Harry'ego Pottera w 1995 roku

2 sierpnia 1995 roku w alejce w Little Whinging Harry'ego oraz jego kuzyna, Dudleya Dursleya zaatakowali dementorzy wysłani w to miejsce przez Dolores Umbridge, która bardzo chciała pozbyć się chłopaka z Hogwartu, przez kłamstwa, które rzekomo szerzył. Ministerstwo Magii zaplanowało na 12 sierpnia rozprawę, a w samym dniu przełożyło o godzinę wcześniej to wydarzenie. Knot zapewne miał nadzieję, że Harry się nie stawi i wydanie wyroku skazującego będzie prostsze, ale tą nieczystą grę pokrzyżował fakt, że Harry przybył do Ministerstwa odpowiednio wcześniej i oddał swoją różdżkę do depozytu. Chłopak był sądzony przez Ministra Magii Knota, Amelię Bones i Umbridge, którzy zadawali pytania. Na szczęście dla Harry'ego, na rozprawie pojawił się Albus Dumbledore jako świadek obrony, a z nim charłaczka Arabella Figg, która potwierdziła prawdziwą wersję wydarzeń. Na członkach Wizengamotu wielkie wrażenie zrobił fakt, że Harry potrafi wyczarować w tak młodym wieku cielesnego Patronusa. Rozprawy w Wizengamocie często miały charakter emocjonalny, a więc i teraz czynnik ten wywołał duże znaczenie. Albus Dumbledore wdał się w dyskusję z Ministrem, który zdecydowanie wykluczał bytność dementorów na Little Whinging. Dumbledore jednak przekręcił rozmowę tak, aby ten się z pobytu tych stworzeń w mugolskim świecie się tłumaczył. Dyrektor wytknął także Ministrowi złamanie kilku obowiązujących praw, jednak Knot zbył to tylko i stwierdził, że mogą one zostać zmienione. Wszystko zagrało na korzyść dyrektora i sędziowie opowiedzieli się większością głosów za uwolnieniem Harry'ego ze wszystkich zarzutów.

Znani członkowie Wizengamotu

Etymologia

  • Wizengamot jest zlepkiem słów "wizard" (ang. czarodziej) i Witenagemot, zgromadzenia szlacheckich dostojników pełniącego funkcje doradcze królowi Anglii w czasach średniowiecza i decydujące np. o sprawach dziedziczenia tronu. Nazwa pochodzi od staroangielskiego witena gemōt oznaczającego "zebranie mądrych ludzi". Wizengamot więc oznacza "zebranie czarodziejów".
  • Andrzej Polkowski zdecydował się na zostawienie nazwy Wizengamot, mimo iż np. Armia Świstaka w swoich tłumaczeniach proponowała nazwę Czarosąd. Najwidoczniej tłumacz uznał, że nazwa brzmi dobrze i nie trzeba jej ruszać. W większości jednak Wizengamot zmieniał się w tłumaczeniach - po niemiecku jest to Zaubergamot, francusku - Magenmagot, a niderlandzku Wikenweegschaar. Oryginalną pisownie zdecydowali się zachować tłumacze m.in. hiszpański, włoski i szwedzki.

Za kulisami

  • Wizengamot pojawia się dwa razy w adaptacjach filmowych - w Harry Potter i Czara Ognia przedstawiony jest proces Croucha Jr, natomiast w Harry Potter i Zakon Feniksa rozprawa dyscyplinarna Harry'ego.
  • W filmach nie ma śliwkowych szat z wyszytą literką "W". Członkowie Wizengamotu noszą proste togi w kolorze brudno różowym lub czarnym. Charakterystyczną cechą są także czapki w kształcie rombu w tychże kolorach, przypominające te noszone przez sędziów francuskich i niemieckich.
  • W filmie na podwyższeniu siedzi tylko Korneliusz Knot i tylko on prowadzi przesłuchanie, rola Umbridge i Bones jest umniejszona; siedzą one wśród innych członków.
  • Filmowe motto Wizengamotu to łacińska sentencja ignorantia iuris neminem excusat, będąca zlepkiem Ignorantia legis non excusat (nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem) oraz Ignorantia legis neminem excusat (nieznajomość prawa nikogo nie uniewinnia).

Występowanie

Szablon:Ministerstwo